Yûşa´ b. Nûn, b. Efrâim, b. Yûsuf, b. Yâkub[1], b. İshak, b. İbrahim Aleyhisse-lâm´dir. [2]
Yûşa´ b. Nun Aleyhisselâmın Şekil Ve Şemaili:
Yûşa´ b. Nun Aleyhisselâm: orta boylu, buğday benizli, yassı yağrınılı, büyük gözlü, mücâhid, gazi ve yiğit bir zât idi. [3]
Yûşa´ b. Nûn Aleyhisselâmın Peygamber Oluşu Ve Bazı Faziletleri:
Mûsâ Aleyhisselâm; vefat edeceği sıralarda, Yüce Allah, Mûsâ Aleyhisselâma, Yûşa´ b. Nûn Aleyhisselâm´ın, Kubbetüzzeman´a götürülüp bereketinin ona geçmesi için, elini, onun üzerine koymasını, kendisinden sonra, İsrail oğullarının idaresini, üzerine almasını ona vasiyet etmesini emir buyurdu.
Mûsâ Aleyhisselâm da, böyle yaptı. İsrail oğullarına:
"Bu Yûşa´ b. Nûn, benden sonra, içinizde sizi yönetecektir.
Onun sözlerini, dinleyiniz! Emirlerine, itaat ediniz!
O, aranızda hak ve adalet üzere hükmedecektir. Ona, muhalefet ve isyan eden, mel´undur!" dedi[4]
Tîh çölünde kırk yıllık mecburî ikamet sona erdikte[5] ve Mûsâ Aleyhisselâm vefat ettikten sonra, Yüce Allah, Yûşa´ b.Nûn Aleyhisselâmı, İsrail oğullarına Peygamber olarak gönderdi. [6]
Hızır Aleyhisselâmla buluşmağa giderken, Mûsâ Aleyhisselâma yoldaşlık eden genç adam[7], Yûşa´ b. Nûn Aleyhisselâmdı. [8]
İsrail oğullarını; Mûsâ Aleyhisselâmın, Erîha´daki zorbalarla savaş emrine itâ-ata davet ve teşvik ettikleri ve Allah´ın nimetine erdikleri bildirilen İki Er´den[9] birisinin de, Yûşa´ b. Nûn Aleyhisselâm olduğu rivayet edilir.´[10]
Erîha´da, Ken´an ilinde yerleşen Âmâlık[11]´, zorbaları ile savaşmaktan korkan yaşlı İsrail oğulları, kırk yıl içinde ölüp gitmiş, onların yerlerini, güçlü ve gözüpek nesilleri almış bulunuyordu. [12]
Yûşa´ b. Nûn Aleyhisselâm; genç İsrail oğullarını çağırıp kendisinin Peygamber olduğunu, yüce Allah´ın, Ken´an ilindeki zorbalarla savaşmayı, kendisine emrettiğini, onlara haber verdi.
İsrail oğulları, ona, bey´at ettiler ve kendisini, doğruladılar. [13]
Yûşa´ b. Nûn Aleyhisselâm, İsrail oğullarını, Tîh çölünden çıkarıp[14] Erîha´yı (Beytülmakdis´i) altı ay kuşatarak fethettikten sonra, Şam ve çevresindeki krallarla da, çarpışıp onları, yenilgiye uğrattı.
Ele geçirdiği Şam ülkesine Valiler tayin etti. [15]
Yûşa´ b. Nûn Aleyhisselâm; Mûsâ Aleyhisselâmdan sonra, İsrail oğullarını, Tevrat hükümlerine göre[16]´, yirmi dokuz[17] veya yirmi yedi yıl idare etti. [18]
Bu yirmi yedi yılın, yirmi yılı Fars kralı Minuşihr (Cihr), yedi yılı da, İfrasyab zamanında idi. [19]
Yûşa´ b. Nûn Aleyhisselâm, yüz yirmi[20], veya yüz yirmi altı[21] veya yüz yirmi yedi yaşında iken[22] vefat edip Efrâim dağına gömüldü. [23]
Ona ve gönderilen bütün peygamberlere selâm olsun![24]
--------------------------------------------------------------------------------
[1] İbn.Kuteybe-Maarif s.20, Taberî-Tarih C.1.S.225, Mes´ûdî-Murucuzzeheb c.1,s.51, İbn.Esir-Kâmil c.1,s.20O, Ebülfida-Elbidaye vennihaye c.1,s.319.
[2] Taberî-Tarih c.1,s.225, Mes´ûdî-Murucuzzeheb C.1.S.51, İbn.Esîr-Kâmilc.1,s.2OO, Ebülfida-Elbidaye vennihaye c.1,s.519.
M. Asım Köksal, Peygamberler Tarihi, Türkiye Diyanet Vakfı Yayınları: 2/121.
[3] Mîr Hâvend-Ravzatussafa Terceme s.291.
M. Asım Köksal, Peygamberler Tarihi, Türkiye Diyanet Vakfı Yayınları: 2/121.
[4] Yâkubî-Tarih C.1.S.45, 46.
[5] Taberî-Tarih c.1,s.225.
[6] Taberî-Tarih c.1,s.225, Sâlebî-Arais s.248, İbn.Esîr-Kâmil c.1,s.20O.
[7] Kehf: 60.
[8] Ahmed b.Hanbel-Müsned c.5,s.12O, Buharî-Sahih c.5,s.232, Taberî-Tefsir c.15,s.271.
[9] Mâide: 23.
[10] Taberî-Tefsir c.6,s.176, Mes´ûdî-Murucuzzeheb c.1,s.52, Sâlebî-Arais s.250.
[11] Sâlebî-Arais s.240.
[12] Sâlebî-Arais s.243.
[13] Taberî-Tarih c.1,s.225, 227, Sâlebî-Arais s.248.
[14] Yâkubî-Tarih C.1.S.46
[15] Taberî-Tarih c.1,s.228, Mes´ûdî-Murucuzzeheb c.1,s.50-51, Sâlebî-Arais s.248, İbn.Esîr-Kâmil c.1,s.2O2, Ebülfida-Elbidaye vennihaye d.s.323.
[16] Ebülfida-Elbidaye vennihaye C.1.S.325.
[17] Mes´ûdî-Murucuzzeheb c.1,s.51.
[18] Yâkubî-Tarih c.1,s.47, Taberî-Tarih c.1,s.234, Sâlebî-Arais s.250, İbn.Esîr-Kâmil c.1,s.2O3, Ebülfida-Elbidaye vennihaye c.1,s.325.
[19] Taberî-Tarih c.1,s.234, İbn.Esîr-Kâmil c.1,s.199, İbn.Haldun-Tarih c.2,ks.1,s.89.
[20] Mes´ûdî-Murucuzzeheb c.1,s.52, Sâlebî-Arais s.250.
[21] Taberî-Tarih c.1,s.229, İbn.Esîr-Kâmil c.l.s.203.
[22] Ebülfida-Elbidaye vennihaye c.1,s.325.
[23] Taberî-tarih c. 1,8.229, Sâlebî-Arasi s.250.
[24] M. Asım Köksal, Peygamberler Tarihi, Türkiye Diyanet Vakfı Yayınları: 2/121-122.