İshak Aleyhisselâm; İbrahim Aleyhisselâmın ikinci oğlu olup Hz.Sâre´den doğmuştur.[1]
O zaman, İbrahim Aleyhisselâm, yüz yirmi yaşında bulunuyordu. [2]
Ahd-i Atîk´da ise, İsmail Aleyhisselâmın, Babası seksen altı yaşında bulunduğu sırada, İshak Aleyhisselâmın da, Babası, yüz yaşında olduğu sırada doğduğu
bildirilir. [3]
İshak Aleyhisselâmın doğuşu, Kur´ân-ı kerimde şöyle açıklanır: "And olsun ki: Elçilerimiz!´[4], İbrahime müjde ile gelip (Selâm!) dediler. O da: (Selâm I) dedi ve eğleşmeden gidip (onlara) kızartılmış bir buzağı getirdi.
(İbrahim), onların, ellerinin, buna uzanmadığını görünce, hoşlanmadı. Onlardan, kalbine bir nevi´ korku geldi.
Onlar: korkma! Biz, Lut kavmine gönderildik! dediler.
(İbrahim)in zevcesi (hizmet için, ayakta idi) güldü.
Biz de, ona, İshak´ı, İshak´m ardından da, (Torunu) Yâkubu müjdeledik.
(Kadın): vay, kendim, koca bir karı, şu zevcim de, bir ihtiyar iken, ben mi doğu-ruacakmışım?!
Bu, doğrusu, pek şaşılacak bir şey! dedi.
(Elçi Melekler): Allanın emrine mi şaşıyorsun?!
Ey Ehl-i Beyt! Allanın Rahmeti, Bereketleri üzerinizdedir.
Şüphe yok ki, O, asıl hamde lâyık, hayır ve ihsanı çok olandır! dediler. [5]
İshak Aleyhisselâmın Doğmasına Halkın Şaşması:
İshak Aleyhisselâm doğunca, halk, buna şaşıp kaldılar:
"Yüz yaşlarında bir ihtiyar kocanın, doksan yaşlarında bir koca karının çocuğu oldu hâi?" dediler. [6]
İshak Aleyhisselâmın Şekil Ve Şemaili:
İshak Aleyhisselâm: uzun boylu, kara gözlü, buğday benizli idi[7]. Kendisinin yüzü ve konuşması güzel, saçı, sakalı bembeyazdı. Sîret ve suretçe, Babası İbrahim Aieyhisselâma benzerdi. [8] Yaşlanınca, gözleri, görmez olmuştu. [9]
İshak Aleyhisselâmın Peygamberliği Ve Bazı Faziletleri:
İshak Aleyhisselâm; Babası İbrahim Aleyhisselâmın vefatından sonra, Şam´da Peygamberlikle vazefelendirilmiş[10], Yüce Allah, onu, seçkinlerden ve hayırlı insanlardan eylemiştir.
Kur´ân-ı kerimde şöyle buyrulur:
"Biz, ona (İbrahim´e) İshak ile (Torun´u) Yâkubu ihsan ettik ve her birini, hidayete (Peygamberliğe) erdirdik.[11]
"Ona (İbrahim´e), SâliMerden bir Peygamber olmak üzere de, İshak´ı müjdeledik. Hem ona (İbrahim´e), hem de İshak´a (feyz ve) bereketler verdik.
Her ikisinin neslinden iyi hareket edeni de, vardır, nefsine, apaçık zulmedeni de, vardır[12]"
"Kuvvet ve basiret sâhibleri olan kullarımız İbrahim´i, Ishakı ve Yâkubu da, an!´[13]
"Çünkü, onlar, bizim katımızda gerçekten seçkinlerden, hayırlı (Zatlardandı. [14]
"Onları, emrimizle doğru yolu gösterecek Rehberler kıldık.
Hayırlı işler yapmayı, dosdoğru namaz kılmayı, zekât vermeyi, kendilerine vahy ettik.
Onlar, bize ibadet edicilerdi. ´[15]
İshak Aleyhisselâm İle Hz. Sâre´nin Mekke´ye Gelip Hacc Edişi:
Ezrakî´nin, İbn. İshak´dan rivayetine göre: İshak Aleyhisselâm ile Annesi Hz.Sâ-re de, Şam´dan Mekke´ye gelip Hacc etmişlerdir.[16]
İshak Aleyhisselâmın Oğulları:
İshak Aleyhisselâm; Babası İbrahim Aleyhisselâmın vasiyeti üzerine Ken´ânî-lerin kızları ile evlenmeyip[17] Refaka bint-i Betvil ile evlenmiş, ondan, Ays ve Yâ-kub isimlerinde ikiz iki oğlu doğmuş[18], Ays´ı, Ağabeyi İsmail Aleyhisselâmın vefatı sırasındaki vasiyetine uyarak[19] Besime[20] binti İsmail Aleyhisselâm ile evlen-dirmiştir. [21]
İshak Aleyhisselâmın Vefatı:
İshak Aleyhisselâm; Ken´an ilinde [22], yüz seksen beş[23] veya yüz seksen[24] veya yüz yetmiş[25]´, ya da, yüz altmış[26] yaşında vefat etti.
Ona ve gönderilen bütün Peygamberlere selâm olsun!
İshak Aleyhisselâm, Babası İbrahim Aleyhisselâmın Mezreadaki kabrinin yanına gömüldü. [27]
Kabirleri, Beytülmakdise on sekiz mil uzaklıkta, Mescid-i İbrahim diye anılan Mescidin yanında bulunmaktadır.´[28]
--------------------------------------------------------------------------------
[1] ibn.Sa´d-Tabakat c.1,s.47, Taberî-Tarih c.1,s.16O.
[2] İbn.Sa´d-Tabakat c.1,s.48, Mes´ûdî-Murucuzzeheb c.1,s.46.
[3] Tekvin Bab: 16, Fıkra: 15, 16, Bab: 21, fkr.5.
[4] Büyük Meleklerden Cebrail, Mikâil ve İsrafil Aleyhisselâmlar (Ebülfida-Elbidaye vennihaye c.1,s.161).
[5] Hûd: 69-73.
M. Asım Köksal, Peygamberler Tarihi, Türkiye Diyanet Vakfı Yayınları: 1/239.
[6] Yâkubî-Tarih c.1,s.26.
M. Asım Köksal, Peygamberler Tarihi, Türkiye Diyanet Vakfı Yayınları: 1/240.
[7] Mîr Hâvend-Ravzatussafa Terceme s. 192.
[8] Hâkim-Müstedrek c.2,s.557.
[9] İbn.Sa´d-Tabakat c.1,s.47, İbn.Habib-Kitabulmuhabber s.296, Taberî-Tarih c.1,s.164, Mes´ûdî-Murucuzzeheb c.1,s.47, ibn.Haldun-Tarih c.2,ks.1,s.39.
M. Asım Köksal, Peygamberler Tarihi, Türkiye Diyanet Vakfı Yayınları: 1/240.
[10] Yâkubî-Tarih c.1,s.28.
[11] En´am: 84.
[12] Sâffât: 112-113.
[13] Sâd: 45.
[14] Sâd: 47.
[15] Enbiya: 73.
M. Asım Köksal, Peygamberler Tarihi, Türkiye Diyanet Vakfı Yayınları: 1/240.
[16] Ezrakî-Ahbam Mekke c.ı,s.68.
M. Asım Köksal, Peygamberler Tarihi, Türkiye Diyanet Vakfı Yayınları: 1/241.
[17] ibn.Kuteybe-Maarif s.18, Yâkubî-Tarih c.1,s.29, Taberî-Tarih c.1,s.163, Sâlebî-Arais s.101, İbn.Haldun-Tarih c.2,ks.1,s.39.
[18] ibn.Kuteybe-Maarif s.17, Yâkubî-Tarih c.1,s.26, Taberî-Tarih c.1,s.162, 164, Mes´ûdî-Murucuzzeheb c.1,s.46, Sâlebî-Arais s.101, İbn.Esîr-Kâmil c.1,s.126.
[19] Taberî-Tarih c.1,s.162, İbn.Esîr-Kâmil c.1,s.125, Diyar.Bekrî-Hamîs c.1,s.145.
[20] Besime (Taberî-Tarih c.1,s.162).
[21] Sâlebî-Arais s.102, İbn.Esîr-Kâmil c.1,s.125, Diyar.Bekrî-Hamis c.1,s.145.
M. Asım Köksal, Peygamberler Tarihi, Türkiye Diyanet Vakfı Yayınları: 1/241.
[22] İbn.Haldun-Tarih c.2,ks.1,s.47.
[23] İbn.Haldun-Tarih c.2,ks.1,s.4O.
[24] İbn.Kuteybe-Maarif s.17, İbn.Haldun-Tarih c.2,ks.1,s.4O.
[25] Sâlebî-Arais s.102.
[26] İbn.Esîr-Kâmil c.1,s,127.
[27] İbn.Kuteybe-Maarif s.17, Mes´ûdî-Murucuzzeheb c.1,s.47, Salebî-Arais s.102, Ibn.Esîr-Kamıl c.1,s.127.
[28] Mes´ûdî-Murucuzzeheb c.1,s.47.
M. Asım Köksal, Peygamberler Tarihi, Türkiye Diyanet Vakfı Yayınları: 1/241.