Çay tohumu için yetiştirilen fidanların budanması caiz değildir. Yalnız alçaktan dallanan fidanların topraktan 90 santim yükseğe kadar olan gövdelerindeki sürgünler ve yan dallar kesilerek temizlenir. Böylece fidanların altında belleme, gübreleme ve tohum toplama işleri kolaylaştırılır. Bunun dışında çay anaçlarından dal kesmek ve budama yapmak doğru olmaz. Fakat her yıl, budama mevsiminde fidanların üzerinde kurumuş, ezilmş, hastalanmış veya cılız kalmış dallar varsa bunlar kesilerek alınır. Keslen yerlere de macun sürülür. Memleketimiz çay bölgelerinde bazı yıllar yağan devamlı kar birikintisinden dolayı tohum damızlıklarını dallarında kırılma ve yarılma olur. Buna mani olmak için dallarda kar toplanmasına meydan vermeden, sık sık silkelemeli, kırılanlar veya yarılanlar olurs bunlar budanarak, perdahlanmalı ve yaralarına macun sürmelidir.

Tohum ağaçları iyi bakılırsa, yüksek boylu meyve ağaçları seviyesi kadar boy alır. Bir tohum ağacı derli toplu şekilde olmalıdır.  Bu maksadı sağlamak için ağaçlar daha fidan halinde iken tek dal üzerinde büyütülür. Çatallandırmaya topraktan 90-150 santm yükseklikten başlanır. Böylece kar'a karşı dahadayanıklı olurlar.

Tohumlukların Gübrelenmesi

Tohum ağaçlarının Azotlu, Potaslı ve Fosforlu gübrelere ihtiyacı vardır. Yeni dikilmiş 3-5 yaşındaki damızlıklara, saf cevher itibatiyle 1 kısım azot, 2 kısım fosfor asidi ve 2 kısım potas ihtiva eden kimyevi gübrelerin karışık olarak verilmesi uygundur. İki yaşındaki fidanlara bu gübre karılığında yılda 30 gram kâfi gelir. Fidanlar büyüyüp yayılmaya başlayınca gübre miktarı artırılır. Fidan dallarının yayılma çapı takriben 60 santimi bulan fidanlara, bi rılda 85 gram hesabiyle, bu karışık gübreden verilir. Yayılma  90 santime çıkınca, gübre miktarı 200 grama çıkarılır. Yayılması 125 santimi bulan fidanlara, yılda 370 gram hesabiyle, gübre karşılığı verilir. Yayılma çapı 150 santim olunca, gübre 560 grama çıkarılır. Bu devrelere çay damızlıklarının fidan halidir. Yaşlanıp, genişleyecek olan fidanlara verilecek gübre karşılığında bu devreden sonra Azot miktarını artırmak gerekir. Şöyle ki;

3 kısım Amonyum Sulfat, 1  kıım Süperfosfat, 1 kısım Potasyum sülfat veya Potasyum Klorid (%50). Bu gübre karışığından beher damızlığa verilecek  miktar, yine fidanın yan dallarının yayılma çapına göre değişir. 210 santim yayılma çaplı fidanlara bir yılda bu gübre karşılığından 425 gram, 300 santim çaplı olanlara 1 kilo, 5,5 metre çaplı olan geniş ve büyük ağaçlara da yılda 2600 gram gübre verilir.

Bu hesaplar gösteriyor ki, genç ve küçük fidanlara verilecek gübre miktarıla büyük fidanlara verilecek miktar arasında fark bulunur. Fidanlar büyüdükçe ve yaşlandıkça miktar artırılır.

Bundan başka, çürümüş hayvan gübresi tedarik edilebildiği takdirede, her fidana, yılda  birkaç sepet verilmesi faydalı olur. Yetşmiş ve gelişmiş bir ağaca yılda 75 kilo çürümüş hayvan gübresi verilebildiği takdirde, buna sadece 100 gram Amonyum Sulfat ilavesi kafidir. Çay tohumluklarının potas ihtiyacını karşılamak için odun külünden de faydalana bilinir.

Çay Tohumlarının Saklanması ve  Ambalajı

Erken olgunlaşan tohumlar çabuk bozulmaya yüz tutar. Olgunlaşmada gecikenler, yani ikinci ve  üçüncü partide olgunlaşanlar  ise daha fazla dayanıklı olurlar. Bu bakımdan erken tohumları ayırıp atmak daha doğru olur. Ve yine tohum  için ayrılacak olanlardan çürük ve yarım şekilli olanları, ince ve küçük  veya rengi bozuk ve şekli gayri muntazam olanları ayırd edip iyi ve seçkin tohumlarla karıştırmamalıdır.

Çay tohumu, çimlenme gücünü pek çabuk kaybettiğinden bir ekim devresinden fazla muhafazası mümkün olmaz. Eğer tohumların ekileceği saha çok uzakda ise, mangal kömürü tozu ve toprak karışığı içine konularak nakledilir. Çay tohumlarının bir yığın halinde üstüste konulması zararlıdır. Bir yığının 7,5 santimden daha kalın konması doğru olmaz. Bilhassa yeni toplanan tohumlar iyice kurutulmadan sandık veya sepet içine yığılı olarak tutulursa pek çabuk kızışır ve bozulur.

Toprak ve mangal kömürü içinde muhafaza edilen tohumların bile çimlendirme kudretini kaybettikleri çok  görülmüştür.  Özel ambalaj içinde Assam'dan Kalküta'ya gönderilen çay tohumlarının %30'u çimlenme kudretini kaybetmiştir. Seçilerek ambalaja konan tohumlar, bir müddet sonra suya atılırsa, bunlardan bir kısmı su yüzüne çıkar. Su yüzünde kalan tohumlar bir müddet nem alırsa bunlardan sağlam olanları tekrar su dibine çöker. Su dibine çöken tohumların hepsi de sağlam sayılmaz. Zira bunlar içinde içi bozuk olanlar bulunabilir. Onun için önce su dibine çökmüş olupta seçilen ve ambalaja konan tohumlardan bir müddet sonra su yüzünde kalanların içi şayet sağlamsa bu tohum bozuk değildir. Tohumların rutubetinin fazla uçmasının sebep olduğu bu durumu tefrik etmek gerekir. Tohumlar su yüzünde kalmış olsalar bile içleri kırılarak muayene edilir. İçleri sağlam olantohumlar çimlenmeye konularak, çimlendirildikten sonra veya çatladıldıktan sonra ekilebilir.

Çay tohumlarında çimlenme müddeti çok  uzun okduğundan, az miktardaki numunelerin çimlenme denemesine tabi tutularak neticenin alınması pratik olmaz. Bu usul yerine, muayyen miktarda tohum numuneleri alarak gözle veya elle muayene yapmak maksadı sağlar. Nümune tohumlar, göz ve elle muayenesinden sonra kırılarak sayılır ve içlerinin sağlamlık derecesine bakılır. İç kısımları, dolgun, sağlam ve dış durumları da iyi bulunursa bunlar sağlam itibar edilir. Tohumun içindeki renk tabii olmalıdır. Bunu anlamak için; iç tohum, ortasındankeskin bir bıçak veya jiletle kesilir. Renk değişikliği görülürse tohum bozulmuştur. Bozulmaya yüz tutan tohumların yağı, meyvenin içinden yüze doğru çıkmaya başlar veya bir tarafta koyu bir leke halinde toplanır. Böyle bir tohum bozuktur.

Bir kiloda bulunan tohum sayısı; tohumun cinsine, irilik ve ufaklığına göre değişir. Rize'de yapılan sayımlarda, bir kiloda ortalama 600 adet tohum bulunmuştur. Tohumlar küçük olursa bu miktar daha artar. Umumiyetle iyi vaziyetteki çay tohumlarından elde olunan fidan miktarı, tohum sayısının %50'si kadardır. Bu nokta bir çaylığın tohum ihtiyacının bilinmesi bakımından faydalıdır.

Assamve Manipury tohumlarının 375-425 adedi bir kilo gelir. Küçük yapraklı Birmanya ve Çin çeşitlerinin kilosundaki tohum miktarı ise 500 ile  600 arasındadır.

Bir dönüm tohum bahçesinden alınan tohum miktarı, toprağın kuvvetine ve fidanların bakımına göre değişir. Bu miktar fakirce bir toprakta 70-100 kilo, zengin bir toprakta elverişli giden bir yılda 450 kiloyu bulur.