Kız Kaçırma
Haçan bir kız kaçacak, yan basar ayağını, eve gelirde koymaz, yemeğinin yağını
İner ahıra bakmaz, ineğinin bağını, suya giderken kırar, destinin dudağını

Rize'nin bazı yerlerinde kız kaçırma yerine "kız çekme" denir. Kızı isteyip de alamayan oğlan tarafı, kızı zorla çeker götürürdü. Oğlan, bir kaç arkadaşını yanına alır ve kızı kaçırabileceği bir yerden (bu yer değirmen olabilir, kız ot kesmeye gitmiş olabilir, hatta bir imecede çalışır olabilir) zorla kaçırır. Bu işi yapanlar silahlıdır ve kararlıdır. Üzerine kimse varamaz. Kızın bağırıp çağırması, direnmesi de fayda vermez. Oğlan kızı akrabalarından birini  akrabalarından birinin evine götürür ve burada kıza zorla sahip olur. Bir kaç gün dağlık bir yerde de saklanabilirler. Zorla yapılan bu kaçırma olayından sonra bu iki aile uzun süre düşmanlık eder ve ancak çok sonraları barışırlar.

Eğer kız, sevdiği bir kimseye değil de istemediği birine veriliyorsa sevgilisi oğlan tarafından kaçırılmayı bekler. Bu kaçırma olayının pek çoğu aslında bir peşe gitme olayıdır ve bu bazı siyasetçi aile büyükleri  tarafından tezgahlanmıştır. Eğer kız tarafı kızı vermez ve bu evlilik bazı aile büyükleri tarfından uygun görülürse bu kaçırma olayı adeta tezgahlanır. Karşılıklı haberleşme ile uygun zaman kollanır ve kararlaştırılır ve oğlan kızı zorla kaçırmış olur. burada kızın bağırıp çağırması rol icabıdır. Bir müddet sonra kızın çeyizi kıza gönderilir. Kız tarafı ikna edilerek barış sağlanır

Bazende kız, sevdiğine değilde istemediğine verilirdi. Bu durumda sevdiği oğlan tarafından kaçırılmayı beklerdi. Bu kaçırma olayı aslında peşe gitmedirde işin ardında bazı aile büyükleri vardır bunlarda kızın istemediği tarafa verilmesini istemezler ve böyle bir tezgah kurulur. Karşılıklı haberleşilir, uygun bir vakit kollanılır herşey ayarlanır ve sözüm ona oğlan kızı kaçırmış olur. Burada kızın bağırıp çağırması rol gereği olur. Bir müddet sonra kızın çeyizide gönderilir. Kız tarafı ikna edilerek barış sağlanır veya husumet uzun süre devam eder.

Peşe Gitme

Kızın kendi isteğiyle ve ailesine karşı tavır alarak anlaşmalı bir şekilde oğlanla kaçmalarıdır. Peşe gitme olayı kimse mani olmasın diye gece olur. Herkes uyuduktan sonra, sabaha karşı kız bohçasını hazırlayarak evden çıkar ve dışarda bekleyen oğlanla buluşur. Şüphesiz bakkala gidiyorum diyerek evden çıkıp gitmek de mümkündür. Peşe gitme olayı daha çok günümüzde görülen olaylardandır. Kızların ailesine karşı bir baş kaldırma olayıdır. Bazan da ekonomik nedenlere dayanmaktadır. Normal bir evlilik için her iki tarfında ekonomik gücü yeterli olmayabilir. Peşe gitme olayında kız anasının mutlaka haberli olduğu varsayılır. En azından aileden birinin kıza yardımcı olduğu düşünülür.

Peşe gitme olayında anlaşma kısa zamanda sağlanır. Ne var ki kızın ailesini utandıran bir tavır varsa hoş karşılanmaz. Peşe giden kız uzun süre babasının veya ağabeyisinin yüzüne gelemez.

Kız kaçırma ve peşe gitme olaylarından sonra anlaşma sağlansa bile düğün yapılmaz. 1950'li yıllardan sonra hiçbir şekilde başlık parası alınmamaktadır. Rize'de başlık parası, yani yegi, düğün ve evlenme adetleri arasından tamamiyle kalkmıştır.

Kaynak: Rize Kültür Derlemeleri, Rize Halk Eğitim Müdürlüğü Yayınları-7, Rize, 1999, Sayfa 5-6