Muta nikahı, cahiliyet
devrinden
kalan bir nikah
şeklidir. İslam'ın ilk yıllarında, özellikle harp zamanlarında, uzun
zaman
kadınlardan uzak kalan askerler için muta nikahına izin verilmiş,
Hayber
savaşına kadar mübah olan bu muvakkat nikah
Peygamberimizin sünnetiyle
yasaklanıp haram kılınmıştır.
Muta nikahı ücret karşılığında belli bir
vakit
için kadınla evlenmektir. Muta'nın en az müddeti bir cinsel ilişki
geçecek
zaman parçasıdır. En çok ise 99 senedir.(1) ,
Erkek
kadına hitaben
"Beni beş aylık bir zaman için mutalandır."
veya "Şu kadar para karşılığında seninle mutalandım." deyip kadın da
kabul ederse muta olur. Halk dilinde 'acem
nikahı' denen bu iş fuhuştan başka
bir şey değildir. Allah Rasulu kesin olarak bunu yasaklamıştır.
Ashab'dan, tabiinden
ve müçtehitlerden, bu tür nikahı kabul eden kimse yoktur. (2)
Böyle bir akit ne
kadını helal kılar, ne boşama, hükmüne kapı açar, ne zihar, ne de
mirasdan
yararlanma hakkını verir.
Muta
nikahı ile
evlenen kadın erkeğe, erkekte kadına
varis olamaz (3). Muta
nikahının
müddetinin az veya çok olması arasında hiçbir
fark yoktur. Ancak,"kıyamet kopuncaya kadar, Deccal çıkıncaya kadar
seni
nikahlıyorum" şeklinde bir ifade kullanılırsa muvakkatlık şartı da
hükümsüz kalır, nikahın diğer şartlarını da yerine getirirse nikah
sahih olur. (4)
Çünkü o zamana kadar yaşamaları imkansızdır.
Hz.Ali
(r.a.)'dan
rivayet edilen bir hadis-i şerifte Allah
Rasulu şöyle buyuruyor. Hz.Ali (r.a.) İbn-i Abbas (r.a.) ya şöyle
demişti.
"Rasullullah
(s.a.v.)
muta nikahından ve ehil
eşeklerin etlerini yemekten Hayber'in fetih günü bizleri men'etti. (5)
Rasullullah
Evtas
(Mekke fethi) yılında muta nikahına üç defa ruhsat vermiş, sonra
yasaklamıştı.(6)
Allah
Rasulu buyuruyor:
"Ey
insanlar, ben muta nikahı ile kadınlardan
faydalanmanız için izin vermiştim. Şüphe yok ki Allah, kıyamete kadar
bunu
muhakkak haram kılmıştır. Kimin yanında
bunlardan bir kadın varsa hemen onu serbest bıraksın, onlara verdiği
şeylerden
hiçbir şeyi geri almasın." (7)
Dört
mezhebe göre böyle
bir akit yapmak batıldır. Şiiler ve
rafiziler hariç bütün İslam alimleri bu nikahın haram olduğunu kabul
etmişlerdir. (8) Hatta
Şia'nın önemli
kollarından biri olan Zeydiye bile muta nikahının
batıl olduğuna inanır ve bu konuda Hanefi alimleri ile hareket eder.
Ehli
sünnet mezheplerinin delilleri Kur'an ve sünnettir.
1.Kur'andaki nikah,
boşanma;
iddet ve miras hakkındaki hükümler
bu tür evlilikle ilgili değildir. Dolayısıyla bu evlenme şekli diğer
evlenme
şekilleri gibi batıldır. Şiiler muta nikahına Nisa suresinin
24.ayetini delil
getiriyorlar. Ayet şöyle:"Onlardan hangisiyle evlenip temas etseniz
ücretlerini (mehirlerini) takdir edildiği şekilde veriniz."(9)
Büyük müfessir
İbn-i Cerir-i Taberi bu ayeti tefsir ederken diyor ki, ayetin manası
"Onlardan hangisi ile evlenirseniz mehrini veriniz demektir. Çünkü muta
peygamberimizin sünnetiyle ebediyen yasaklanmıştır. İbn-i Veki
babasından oda dedesi
Sebreden rivayet ediyor:
Rasullullah
"Bu
kadınlardan
faydalanın buyurmuştur."Bu
faydalanma ifadesi Rasullullah zamanında evlenmek manasına
geliyordu.(10)
Dolayısıyla ayet-i celile de geçen bu
"İstemta'tum"
yani faydalanma, evlenme manasına "ucur"
yani ücret kelimesi ise mehir
anlamına gelir: (11)
2.Hadis-i
şerifler bu
şekil nikahın haram
kılındığını açıkça belirtmişlerdir. (12)
Muhammed bin Hanefiyye Hz.Ali'den rivayet ediyor; Hayber günü
Rasullullah’ın tellalı
şöyle bağırdı:" Dikkat edin Allah ve Rasulu sizi muvakkat nikahtan
menediyorlar." (13)
Hadislerin
çoğu
Hz.Ali'den rivayet olunduğu halde Hz.bağlılık
iddiasında bulunan şia ve rafızilerin bu nikahı yürürlükte tutması ilim
ve
akılla bağdaştırılacak şey değildir ..
Kaynak:
Kaynaklarıyla Büyük Kadın
İlmihali, Rauf PEHLİVAN, Sayfa
277-278, Gonca Yayınevi, İstanbul 1993,
(1)
İslam
ve Osmanlı Hukukunda Evlenme:36
(2)
Fethu'l Kadir: 2/384
(3)
Fetava-i
Kadıhan :1/330 (Hindiyye kenan)
(4)
Fetava-i Hindiyye:I/330
(5)
Buhari:6/129 Nesai:2190 Müslim:4/134
(6)
Müslim:4/131
(7)
el-Hidaye:1/I95
(8)
el-Mebsul:5/152 Fethu'l Kadir:21384 Bidayetü'l Müctehit:2/43
(9)
Nisa
Suresi:24 (96) Tefsir-i Taberi:5130
(10)
Tefsir-i Taberi:5/30
(11)
Tefsir-i Taberi:5/30
(12)
Buharı:6/129 Muslim:41132 (99) EI-Mebsut 5/153
(13)
El-Mebsut 5/153