Kadın Erkek İlişkileri
Başörtülü kızların şu ortamda erkeklerle beraber okumaları caiz midir?

Bu kızlar sokağa çıkıyorlar mı?.. Çıkıyorlar. Çarşıya gidiyorlar mı?.. Gidiyorlar. Bakkala gidiyorlar mı?.. Gidiyorlar. Alışveriş yapıyorlar mı?.. Yapıyorlar. Mahzuru var mı?.. E, örtündükten sonra ticaret yasak değil, sokağa çıkmak yasak değil... Şartlarına riayet ettiği takdirde elbette tahsil de yapar.

Eğer İslâm'ın emirlerini çiğnemeden okuyabiliyorsa, okusun, İslâm'a faydalı bir meslek edinsin! Sonra ordan İslâm'a hizmet eder. Allah'ın emirlerini çiğneyerek, ona aykırı olarak olmaz!..

Hanımların pazar yerine giderek alış-veriş yapmaları doğru mudur?

Mecbur değilse, kadının gitmemesi evlâdır. Mecburiyet varsa, gidebilir. Gittiği zaman, başı örtülü olacak, tesettürlü olacak, alışverişini yapacak. Yapabilir, yasak değildir. Ama ben, kadınların çarşıya pazara gitmemesini daha uygun görüyorum. "Erkekler bu işi yapsınlar; kadınları çarşıya pazara dökmesinler!" diye tavsiye ederim.

İlâhiyat Fakültesi öğrencisiyiz, kız öğrencilerle beraber aynı sınıfta ders görüyoruz. Kadın erkek bir arada oturmakta bir mahzur var mı?

Muhterem kardeşlerim! Nasıl olması gerektiğini anlamak için Peygamber SAS Efendimiz'in zamanına dönelim, bakalım:

Peygamber SAS Efendimiz, kızını ziyarete geldi. "Yâ Fâtıma, yanımda misafirler var, perdenin arkasına geç!" dedi.

Şimdi bu benim için ve sizin için çok önemli bir göstergedir. Peygamber Efendimiz kızının evine gidiyor: "Yâ Fâtıma, yanımda misafirler var, perdenin arkasına geç!" diyor. Demek ki, haremlik selâmlık uygulanmasını istiyor Peygamber Efendimiz... Kızının öbür odada olmasını istiyor, yüzyüze olmasını istemiyor. Doğrusu budur, çünkü Peygamber Efendimiz böyle tavsiye etmiş.

Kur'an-ı Kerim'de de:
(Ve izâ seeltümûhünne metâan fes'elûhünne min verâi hicâb) "Ey mü'minler! Peygamber SAS'in hanımlarından bir şey istediğiniz zaman perdenin arkasından isteyin!" diye emir var... Yâni, kadın erkeğe görünmeyecek! Tesettür bu... Üstü giyimli ama, giyimli de olsa çıkıp görünmeyecek!.. Doğrusu budur. Peygamber Efendimiz'in çağından, yapılması gereken doğru örnek budur.

Fakat bu devirde ve o devirde ve asırlar boyunca insanların ihtiyaçları da oluyor. Meselâ, kocası olmuyor, çarşıya pazara çıkması gerekiyor. O zaman ne yapacak?.. Örtünmeye riayet ederek, ciddî bir şekilde çarşı pazar vazifesini yapacak. Nitekim bugün de, bir çok kadın çarşıya pazara tesettürlü çıkıp, alacağı şeyi alıp geliyor.
..............
Göz gördü mü gönül ferman dinlemiyor. En iyisi tesettür olacak, görmeyecek ki, gönüle de bir problem olmasın.

Bir bayanın ehliyet alması uygun mudur?

Alabilir. Kadın veya erkek herkesin her hüneri öğrenmesi lâzım!.. Cahil olmaktansa, bilgili olması, hünerli olması iyidir. Mahzuru yoktur.

Bulunduğumuz sitede, süpermarkette erkeklerle kadınlar aynı yerde çalışıyor. Bu durum bir müslüman olarak üzüyor. Ne yapmak lâzım gelir?

Peygamber Efendimiz bir hadis-i şerifinde buyurmuş ki: "Kıyamet alâmetlerinden birisi kadının kocasına dükkânında yardım etmesidir." O da bir kıyamet alâmetidir. Çünkü nafakayı sağlamak erkeğin görevidir, kadının görevi değildir. Erkek onu sağlayacak. Onun için öyle kadının gelip de dükkânda kocasına yardım etmesi, kıyamet alâmeti olarak hadis-i şerifte zikredilmiş.

Uygun olan, mümkün olduğu kadar kadınların, hiç olmazsa erkeklerle karşı karşıya olmayacakları yerlerde çalışmasıdır. Evde örgü örerler, ilik açarlar, düğme dikerler... Bu tarzda yapmaları uygundur.

Erkek muhatap oldukları zaman, mecburiyetten oluyorsa bu, tesettürlü olmak şartıyla olabilir. Fakat, onun da mahzurları vardır. Onun için, mümkün olduğu kadar kadınlarla ilgili yerlerde çalışmağa gayret etmeli!
 
Kadın kocasının yanında misafirlerle bir arada oturabilir mi?

Zaruret varsa, olabilir. Zarûret yoksa, haremlik selâmlık yapmaları daha iyidir. Eğer oturma mecburiyeti varsa, dışardaki gibi oturulacak. Yâni, nasıl çarşıya çıkıyor, nasıl bir yerden bir yere gidiyorsa, onun gibi örtülü olacak. Ama, konuşmalar, yüze bakmalar vs. ilerde bazı zararlara yol açabilir. Onun için, harem ve selâmlıklı oturmak daha iyidir.

"Otobüste veya bankta bir bayanın oturduğu yere bir erkek oturursa, o bayanın sıcaklığından dolayı zina olur." deniliyor, doğru mu?

Doğru değil!.. Fıkıh ilmi ciddi bir ilimdir. Bir ifrata gider fakih, bir de tefride düşer. Hak ne ise onu söylemek, sınırı tam çizmek zorundadır. Jiletle keser gibi, işin girintisini çıkıntısını tam söylemek lâzım!

Bir kadın oturmuş, kalkmış gitmiş. Öteki erkek oturmuş. Bu zinâ olmaz. Adamın kalbi fesatsa, o fesadından dolayı, ters düşündüğünden dolayı günaha girer ama, bu zina olmaz.

Bir hanım coğrafya öğretmenliği yapabilir mi?

Bir hanım olduğu için muhatapları önem kazanıyor. Muhatabı küçük, tıfıl çocuklar değil... Coğrafya öğretmeni olduğu için muhatabı ilkokulu bitirmiş, büluğa ermiş kimseler... O bakımdan bir mahzur vardır. Karşısında sakallı, bıyıklı, yetişkin insanlar olduğu için bir mahzur bahis konusudur.

Sonra orda o vazifeyi yaparken saçı başı ne olacak?.. Gidip geldiği zaman, orda konuşmalar ve sâire ne olacak?.. Hizmetini kızlara yönelik olarak yapabilirse; başını açmadan, Allah'ın emirlerini çiğnemeden yapabilirse, yapabilir. Aksi takdirde mahzurlu olur.

Prof. Dr. Mahmud Es'ad COŞAN
Dervişan Dergisi