Ders 1: Kur’an Harflerinin Şekilleri ve İsimleri

Bu derste, Kur’an harflerini isimleriyle şekilleriyle ve sesleriyle birlikte tanımaya ve kavramaya çalışacağız.

Kur’an alfabesindeki harfleri birbirinden ayırırken noktalara çok dikkat etmemiz gerekiyor, nokta kaç tane ve harfin neresinde? Altında mı üstünde mi? Bu ses olarak harfleri tanımamıza çok yardım edecektir.

Bu derste kalın, ince ve peltek okunan harfleri de öğreneceğiz.

Ders 2: Kelimelerde Harflerin Yazılışları

Arapça kelimelerde harfler birbirine bitişik olarak yazılır. Bu derste kelimelerde bitişik olarak yazılan Kur’an harflerinin kelimenin başında, ortasında ve sonunda uğradıkları değişiklikleri tanımaya ve kavramaya çalışacağız.

Kur’an alfabesindeki harflerin kelimenin başında, ortasında ve sonunda nasıl yazıldığını ve bunları nasıl kavrayabileceğimiz üzerinde birlikte çalışmaya devam edeceğiz.

Ders 3: Fetha Hareke (Üstün Hareke)

Bu dersimizde daha önceki derslerde öğrendiğimiz Kur’an harflerinin seslendirilmesine geçeceğiz. Seslendirmedeki ilk çalışacağımız hareke fetha harekedir. Yani harflerin seslendirilmesinde “e” sesi vermeye çalışacağız. Fetha hareke dilimizde üstün hareke olarak ifade edilmektedir.

Türkçemizde sessiz harfleri birbirine bağlamada sesli harflerden istifade ediyoruz, Arapçada ise sessiz harfleri seslendirmek için harekelerden istifade ediyoruz. Üstün hareke harflerin tamamına “e” sesi vermektedir. Kalın harflerde kalın “e” sesi verecek ince olanlarında ise ince “e” sesi vermektedir. Bu dersimizde üstün hareke ile uygulamalı örnekler işlenecektir.

Ders: 4: Fetha Harekenin Uzatılması (Üstün Hareke)

Bu dersimizde fetha harekenin yani üstün harekenin uzatılmasını birlikte öğrenmeye çalışacağız. Daha önceki dersimizde fetha harekeyi öğrenmiştik, bu dersimizde ise fetha harekenin(üstün hareke) uzatılan haliyle uzatılmayan durumu arasındaki farkı da birlikte incelemeye çalışacağız.

Üstün harekenin uzatılmasında “e” sesi “a” sesine dönüşmektedir.

Ders 5: Fetha Harekenin Tenvini (Üstün Hareke)

Bu dersimizde üstün harekenin tenvinini birlikte öğreneceğiz. Önceki derslerimizde fetha harekenin uzatılan ve uzatılmayan konumlarını öğrenmiştir, şimdi ise fetha harekenin tenvinin öğrenmeye çalışacağız.

Kur’an-ı Kerim’in okunmasında, tilavetinde ağzımız kadar genzimiz de önemli bir yer tutmaktadır. Tenvin genzimizde sesi terennüm etmeye denmektedir. Bu dersimizde tenvin örneklerini inceleyeceğiz.

Ders 6:Kesra Hareke(Esre Hareke)

Bu dersimizde kesra harekeyi(esre hareke) öğreneceğiz. Daha önceki derslerimizde fetha harekeyi, fetha harekenin uzatılması ve tenvinini öğrenmiştik. Kur’an alfabesinde harekeler adeta harflere can veren unsurlardır. Bu dersimizde harflere “i” sesi veren kesra harekeyi birlikte öğreneceğiz.

Kesra hareke şekil itibariyle harfin altında yer almaktadır. Esra diye de ifade edilmektedir. Bütün harflere “i” sesi vermektedir.

Ders 7: Kesra Harekenin Uzatılması (Esre Hareke)

Bu dersimizde kesra(esre) harekenin uzatılmasını birlikte görmeye çalışacağız.

Kesra harekenin uzatılması kendinden sonra okunmayan yani üzerinde hareke bulunmayan bir “ya” harfi ile mümkün olmaktadır. Bir diğer ifadeyle harekesi olmayan “ya” kendinden önceki harekenin uzatılmasını sağlar.

Ders 8: Kesra Harekenin Tenvini (Esre Hareke)

Bu dersimizde kesra(esre) harekenin tenvini birlikte görmeye çalışacağız.

Kesra harekenin uzatılan ve uzatılmayan durumlarını görmüştük, bu dersimizde de kesra(esre)harekenin tenvinini öğreneceğiz.

Ders 9: Damme Hareke(Ötre Hareke)

Bu dersimizde damme harekenin uzatılmayan halini birlikte öğreneceğiz. Damme hareke dilimizde ötre diye de ifade edilmektedir. Harfin üzerinde bulunmaktadır, şekil itibariyle de vav harfine benzemektedir. Damme (ötre) hareke harflere “u” sesi vermektedir.

Ders 10: Bu dersimizde "damme" (ötre) harekenin uzatılan konumu üzerinde durulacaktır.

Damme hareke Türkçemizde, dilimizde ötre hareke ile de ifade edilmektedir. Önceki dersimizde ötre harekenin uzatılmayan konumunu görmüştük. Burada ise ötre harekenin uzatılan konumunu göreceğiz.

Ders 11: Damme Harekenin (Ötre) Tenvini

Bu dersimizde "damme" (ötre) harekenin tenvinini öğrenmeye, anlamaya çalışacağız. Kısaca hatırlayacak olursak; tenvin, bir harfin sonuna "n" sesi ilave etmekti. Bu dersimizde bunu ötre hareke ile beraber yapacağız.

Ders 12: Cezm (Sükun)

Bugüne kadar gördüğümüz derslerimizde harfleri hep bağımsız okumuştuk. Yani harfler arasında bir ilinti, bağlantı kurmamıştık. Cezm, iki harfi birbirine bağlamak, iki harfi ses olarak birleştirmek... İşte bu işlevi gören harekeye de biz "cezm" veya "sükun" diyoruz. Bugünkü dersimizde cezmi yani iki harfi birbirine bağlamayı öğreneceğiz.

Ders 13: Şedde

Bugünkü dersimizde Kur'an tilavetinde şeddenin fonksiyonunu, şeddenin işlevini göreceğiz.

Türkçemizde iki sessiz harfin meydana getirdiği fonksiyonu, Arapçada, harfi iki kere yazmak yerine sadece şedde ile çözebiliyoruz. İşte bugün bu konuyu birlikte öğrenmeye çalışacağız.

Ders 14: Ha Harfi

Bugünkü dersimizde Kur'an-ı Kerim öğrenim ve öğretiminde önemli bir özellik arz eden "ha" harfi üzerinde duracağız. Kur'an-ı Kerim'de bulunan üç harf, ayrıca konu olarak Kur'an öğrenimine etki ediyor. Bunlardan ilki "ha" harfidir. Buna diğer adıyla zamir de denir.Peki bu "ha" harfinin ne özelliği var? Yani hangi şekilde karşımıza çıkacak, neden bunu konu olarak alıyoruz? Çünkü bazı konumlarda "ha" harfini uzatırken, bazı konumlarda uzatmıyoruz.

Ders 15: Ra Harfi

Bugünkü dersimizde Kur'an tilavetinin önemli konularından biri olan "ra" harfi üzerinde duracağız. Kur'an-ı Kerim'de üç harf, başlı başına birer konu olarak ele alınıyor. Bunlardan bir tanesi bir önceki dersimizde gördüğümüz "ha" harfiydi. Bir diğer harfimiz ise "ra" harfi. Bir sonraki dersimizde de Allah nasip ederse "lam" harfini göreceğiz. Peki "ra" harfi neden ayrı bir konu olarak ele alınıyor? Çünkü bu harf, Kur'an'da bazı konumlarında kalın sesli olarak okunuyor, kalın seslendiriliyor; bazı konumlarında ise ince sesli olarak okunuyor. Onun için "ra" harfi önem teşkil ediyor. Bugünkü dersimizde "ra" harfinin kalın ve ince okunduğu konumları Kur'an ayetleri üzerinden terennüm edeceğiz.

Ders 16: Lam Harfi

Bugünkü dersimizde Allah lafzının "lam"ının okunuşunu öğrenmeye çalışacağız. Allah lafzının "lam"ının okunmasıyla ilgili değişik okuma türleri vardır. Bunlardan bir tanesi kalın okunması, bir diğeri de ince okunmasıdır. Bugünkü dersimizde işte bu okunuş durumlarını ayetler üzerinden uygulamalı olarak öğrenmeye çalışacağız.

Ders 17: İhfa

Bugünkü konumuz önemli tecvit uygulamalarından biri olan ihfa. Kur'an-ı Kerim'in tilavetinde ağızla beraber genizin de ayrı bir yeri, önemi vardır. Genizden gelen ses, Kur'an-ı Kerim'in tilavetine ayrı bir güzellik katmaktadır. İşte bu dersimizde bu konulardan bir tanesi olan genzimizi verimli ve nitelikli kullanmayı bize öğreten ihfa kuralı üzerinde uygulamalı olarak durmuş olacağız. İhfa, tenvin veya sakin nun'dan sonra ihfaya sebep olacak harflerden biri geldiğinde sakin nun veya tenvindekinun sesinin genizde akıtarak okunmasına verilen addır.

Ders 18: İzhar

Bugünkü konumuz, dünkü dersimizde gördüğümüz ihfanın tam tersi bir kural, izhar. Bu dersimizde sesi akıtmadan diğer harfe geçmek olarak tarif edebileceğimiz izhar'ı birlikte öğrenmeye çalışacağız.

İzhar,tenvin veya sakin nun'dan sonra izhara sebep olacak harflerden biri geldiğinde gerçekleşir. Bu durumda sesi akıtmadan diğer harfe geçilir.

Ders 19: "el" Takısı

Bugünkü dersimizde lam-ı tarif yani "el" takısıyla ilgili çalışmalar yapacağız. Kur'an-ı Kerim'de yoğun olarak yer alan "el" takısının hangi durumlarda okunup hangi durumlarda okunmadığını Kur'an-ı Kerim'deki örnekler üzerinden görmeye çalışacağız.

Ders 20: İdğam-ı Bilağunne (Gunnesizidgam)

Bugünkü dersimizde Kur'an-ı Kerim'de sıkça karşılaşılan tecvit uygulamalarından biri olan İdğam-ı Bilağunne üzerinde duracağız. Tenvin veya sakin nun'dan sonra "lam" ve "ra" harflerinden biri gelirse İdğam-ı Bilağunne (gunnesizidgam) yapılır. Yani nun sesi, lam harfine katılarak okunur.

Ders 21: İklab

Bugünkü çalışmamız, iklab uygulaması üzerine olacak. İklab, tenvin veya sakin nun'dan sonra "ba" harfinin gelmesi durumunda nun sesinin mim sesine çevrilerek okunmasıdır.

Ders 22: İdğam-ı Maalğunne (Gunneliidgam)

Bugünkü dersimiz, İdğam-ı maalğunne uygulaması üzerine olacak. Tenvin veya sakin nun'dan sonra vav, nun, mim ya da ye harflerinden biri gelirse gunneliidgam yapılır.

Ders 23: İdğam-ı MisleynMaalğunne

Bugünkü dersimizdeyine genizde icra edeceğimiz yani mim ve nun sesi üzerinde icra edeceğimiz İdğam-ı Misleyn Maalğunne konusunu ele alacağız. İdğam-ı MisleynMaalğunne, sakin mim harfinden sonra harekeli bir mim harfi ayrı ayrı kelimelerde birbiri ardına ya da sakin nun'dan sonra harekeli bir nun harfi, birisi bir kelimenin sonunda diğeri bir kelimenin başında olacak şekilde birbiri ardına gelecek olursa harflerin şeddelenerek aynı zamanda da sesi genizde akıtarak okunmasıdır.

Bugünkü dersimizde sakin mim'i öğrenmeye çalışacağız. Sakin mimin sakin mimle bir araya gelmesine idğam-ı şefeviyye denir.

Ders 25: İdğam-ı Misleyn Bilağunne

Burun ve genizin devrede olmadığı idğam olarak da ifade edebileceğimiz İdğam-ı Misleyn Bilağunne, aynı cins iki harf yan yana geldiğinde bu iki harfi ayrı ayrı okumak yerine ikincisini harekelemeyi ifade eder.

Ders 26: İdğam-ı Mütecaniseyn, İdğam-ı Mütekaribeyn

Bugünkü dersimizde ses yapıları itibariyle birbirine yakın olan harflerin nasıl diğer harfe dönüştüğünü uygulamalar üzerinden görmeye çalışacağız

Ders 27: Kalkale

Kalkaleyi "yankılanma" olarak tanımlayabiliriz. Kalkale, bir kelimenin ortasında veya sonunda gelen bazı harflerintitreterek okunması olarak da tarif edilebilir.

Ders 28: Huruf-u mukattaa

Bugünkü dersimizde bazı surelerin başında yer alan harekesiz harflerin okunmasından bahsedeceğiz.

Ders 29: Tenvinli Kelimelerden Geçiş;

Bu dersimizde tenvinden sonra gelen cezm ya da şeddeli kelimelere nasıl geçildiğini öğrenmeye çalışacağız.

Ders 30: Tecvit uygulamaları

Bu dersimizde bugüne kadar öğrendiğimiz tecvit uygulamalarını Kur'an-ı Kerim'in bir sayfası üzerindezaman zaman açıklamalar da yaparak birlikte görmeye çalışacağız.

Ders 31: Genel Tekrar, Tecvit Uygulamaları

Son dersimizde bugüne kadar öğrendiğimiz tecvit uygulamalarını Kur'an-ı Kerim'in kısa sureleri üzerinde zaman zaman açıklamalar da yaparak birlikte görmeye çalışacağız.