Rüya

        Resûlullah (a.s) buyuruyor:

  • Beni rüyada gören, gerçekten beni görmüştür, çünkü şeytan benim suretime giremez.

  • Benden sonra, peygamberlikten sâdece müjdeciler kalacaktır. Sâlih rüyadır.

  • En doğru rüya seher vakitlerinde görülen rüyadır.

  • Gündüz görülen rüyalar doğru çıkar.

  • Mü'minin rüyası, nübüvvetin kırk cüzünden bir cüzdür. Bu rüya, anlatılmadığı müddetçe bir kuşun ayağında durur. Anlatılacak olursa hemen düşer.

  • "Rüya Allah'tandır. Sıkıntılı rüya şeytandandır. Öyle ise, sizden biri, hoşuna gitmeyen kötü bir rüya görecek olursa sol tarafına tükürsün ve ondan Allaha sığınsın, kendisine asla zarar edemiyecektir.

  • Salih rüya rahmani, karışık rüya şeytanidir.

  • Sâlih rüyayı sâlih kişi görür.

  • Sözü doğru olanın, sadık kimselerin rüyası da doğru çıkar.

  • Zaman yaklaşınca, mü'minin rüyası, neredeyse yalan söylemeyecek. Esasen mü'minin rüyası, peygamberliğin kırk altı cüzünden bir cüzdür." Peygamberlikten cüz olan şey yalan olamaz.

İslâm'da rüya hukukî bir kaynak ve delil değildir. Yalnız gören kişi ile alakalıdır. O kişi de bu rüyasını hayra yorar ve bu rüya yalnız kendisini bağlar. Allah (c.c), insanların Levh-i Mahfuzdaki durumlarından bigilendirilen olan bir grup meleği rüya işiyle görevli kılmıştır. Görevli melek Levh-i Mahfuz'dan aldığı durumları bir takım olaylar ve şekiller haline sokarak ilgili insanın rüyasında kalbine yerleştirir ki, o kimse için bir müjde veya uyarı ya da kınama değerinde olsun. Böylece hikmetli, yararlı veya sakındırıcı bir faaliyet gösterilmiş olur. İlgili melek bu gayret içinde iken şeytan da insana karşı duyduğu kin ve düşmanlıktan dolayı onu uyanık iken rahat bırakmak istemediği gibi, uyku aleminde de rahat bırakmak istemez. Ona bir takım hile ve tuzaklar kurmaktan geri durmaz. Şeytan insanın rüyasını bozmak üzere ya onu gördüğü rüya hususunda yanıltmak ister veya rüyasında gafil olmasını sağlamaya çalışır.

Rüyada görülen durum, bazan aynası olduğu işe aykırı olur. Uyanık kişinin kalbinde yaratılan itikad ve kanaat, bazı olayların aynası görünümünde olmasına rağmen bunun tersi çıkabilir. Meselâ bulut yağmurun belirtisidir. Allah (c.c) bulutu yağmurun alameti olarak yaratmıştır. Ama bazen bulut olmasına rağmen yağmur yağmayabilir. Aynı şekilde, uyku halindeki insanın kalbinde yarattığı itikadı ve inancı, bir hadisenin belirtisi olarak yaratmıştır. Fakat bazan yağmur yağmadığı gibi o olay da olmayabilir. Uyku halindeki insanın kalbinde söz konusu itikad bazen meleğin huzurunda oluşur. Bu takdirde sevindirici rüya görülür. Bazen de şeytanın hazır bulunduğu bir zamanda oluşur. Bu takdirde üzüntülü ve zararlı rüya görülür. Rüyanın mahiyeti hakkında en üstün bilgi Allah katındadır.

          Kur'ân-ı Kerim'in birçok yerinde rüyadan söz edilmiştir. 

  • Hz. İbrahim (a.s), oğlu İsmail (a.s)'i rüyada boğazlama emri almış ve bu rüyayı uygulamaya teşebbüs etmiştir."Yavrucuğum! Rüyada seni boğazladığımı görüyorum; bir düşün, ne dersin? dedi..."  Saffat,102
    • Deniliyor ki, Hz. İbrahim, bunu Zilhicce'nin sekizinci, dokuzuncu, onuncugeceleri sıra ile üç gece görmüştü. Peygamberlerin rüyası vahiy, tabirleri de vahiy olduğundan Hz. İbrahim böyle görmüş ve böyle tabir etmiş ve dolayısıyla böyle vahiy almış olmakla bu, yerine getirilmesi vacib hak, bir emir olmuş oluyordu. Bunun üzerine onu zorla yapmaya kalkışmayıp, önce yerine getirilme şeklini istişare etmek üzere böyle görüşünü sorarak tebliğ etti ki, bununla ilk önce onun itaat ve boyun eğmekle ecir ve sevaba ermesini temin etmek istedi. Düşünmeli, bunu söylerken "ey yavrucuğum!" diye hitab eden bir babanın kalbinde ne yüksek bir şefkat duygusu çarpıyor ve ona ne kadar büyük bir vazife aşkı, Allah sevgisi hakim bulunuyordu. Düşünmeli de duymalı ki, bu ne büyük bir bela, ne dehşetli bir ilâhî imtihandı! İşte bunun böyle ilâhî bir emir olduğunu anlayan ve Allah'ın sabredenlerle beraber olduğunu bilen o yumuşak huylu oğul ey babacığım! dedi, ne emrolunuyorsan yap. Beni inşaallah sabredenlerden bulacaksın,dedi. (2)
  • "Rüyayı gerçekleştirdin.Biz iyileri böyle mükâfatlandırırız." Saffat,105

  • Yusuf (a.s)'da rüyasında on bir yıldızla, ay'ın kendisine secde ettiğini görmüştü. "Bir zamanlar Yusuf, babasına demişti ki: Babacığım! Ben  on bir yıldızla güneşi ve ayı gördüm; onları bana secde ederlerken gördüm." Yusuf,4

  • Mısır hükümdarının ve hapishanedeki iki kişinin gördükleri rüyaları tabir etmiştir.

  • "Onlardan biri dedi ki: Ben şarap sıktığımı gördüm. Diğeri de: Ben de başımın üstünde kuşların yemekte olduğu bir ekmek taşıdığımı gördüm. Bunun yorumunu bize haber ver. Çünkü biz seni güzel davrananlardan görüyoruz, dedi." Yusuf,36

  • "Dedi ki: Size yedirilecek yemek gelmeden önce onun yorumunu mutlaka size haber vereceğim...."Yusuf,37

  • "Ey zindan arkadaşlarım! biriniz efendisine şarap içirecek; diğeri ise asılacak ve kuşlar onun başından yiyecekler. Yorumunu sorduğunuz iş kesinleşmiştir." Yusuf,41

  • "Melik dedi ki: Ben yedi arık ineğin yediği  yedi semiz inek gördüm. Ayrıca, yedi yeşil başak ve diğerlerini de kuru gördüm. Ey ileri gelenler! Eğer rüya yorumluyorsanız, benim rüyamı da bana yorumlayınız." Yusuf,43

Kur'ân-ı Kerim'de Hz. Peygamber'in görmüş olduğu rüyalardan söz edilmektedir.

  • "Andolsun ki Allah, elçisinin rüyasını doğru çıkardı..." Fetih Suresi, 27

  • "Sana gösterdiğimiz o görüntüleri... " İsra,60

Rüya tabir etmek Allah vergisidir. Herkes rüya tabir edemez. Akıl ve mantık bu iş için yeterli değildir. Rüya merhametli ve öğüt verebilecek durumda olanlara anlatılmalı, güzelce yorumlayamayacak kişilere söylenmemelidir. 

İmam Malike

"Herkes rüya tabir eder mi?" Diye sorulmuş

"Nübüvvetle oynanır mı?" demiştir.

Yine İmam Malik

"Rüyayı iyi tabir edenler yorumlasınlar. Eğer iyi görürse söylesin; iyi görmezse iyi söylesin veya sussun" demiştir.
"İyi görmese de onu iyi olarak mı tabir etsin?" sorusuna,
"Hayır" demiş; sonra
"Rüya nübüvvetin bir parçasıdır. Nübüvvetle oynanmaz" diye cevap vermiştir. (4)

Rüya genel olarak iki kısma ayrılır:

Birincisi: Doğru ve güzel olan rüyalar. Bu tür rüyalar, uyanıklık âleminde doğru çıkan rüyalardır. Peygamberlerin, onlara uyan salih müminlerin gördükleri rüyalar bu tür rüyalardır. Bazan dindar olmayan  insanlar da bu tür rüyaları görürler. Bu tür rüyalar üç grupta ele alınabilir.

  • Yoruma ve tabire ihtiyaç göstermeyecek kadar açık seçik rüyalar, Hz. İbrahim'in rüyası gibi...
  • Kısmen yoruma, ihtiyaç gösteren rüyalar. Hz. Yusuf'un rüyası gibi...
  • Tamamen tabir ve yoruma ihtiyaç gösteren rüyalar. Mısır hükümdarının gördüğü rüya gibi...

    • İkincisi: Adğâs adı verilen karmakarışık ve hiç bir anlam taşımayan rüyalardır. Bu tür rüyalar da bir kaç kısma ayrılır

  • Şeytanın uyuyan kişiyle oynaması ve onu üzmesine sebep olan rüyalar. Mesela kişi rüyasında başının koparıldığını ve kendisinin başının peşinden gittiğini görür. Ya da korkunç ve tehlikeli bir duruma düştüğünü ve hiç bir kimsenin kendisini kurtarmaya gelmediğini görür.
  • Meleklerin haram bir şeyi uyuyan için helal kıldığına veya haram bir iş teklif ettiklerine dair olan ve aklen muhal ve imkansız olan buna benzer işlerle ilgili rüyalar.
  • Kişinin uyanık iken üzerinde konuştuğu veya olmasını temenni ettiği bir şeyi uyanık iken itiyad haline getirdiği bir şeyi rüyasında görmesi.

    •        Bu durumda rüyanın üç çeşit olduğu görülmektedir.
    • Allah tarafından bir müjde olabilen bir rüya. Buna rahmanî rüya denir.
    • Kişinin uyanık iken önem verip kalben meşgul olduğu bir şeyle ilgili olarak gördüğü rüya.
    • Şeytan tarafından korkutulan kişinin gördüğü  rüya. Buna şeytanî rüya adı verilir.

    Kötü bir rüya gören bir müslümanın yapacağı işler:

    Gördüğü rüyanın şerrinden ve şeytanın şerrinden üç kez Allah'a sığınır. Şöyle der:
    "Allah'ım, bu rüyanın  şerrinden ve rahmetinden uzak kalmış olan şeytanın şerrinden sana sığınırım."
    Rüyanın hayra dönüşmesi  için dua eder. Bu tür rüyayı hiç bir kimseye anlatmaz.

    Müslüman gördüğü iyi bir rüyadan ötürü uyanınca Allah'a hamdeder. Bu rüyadan dolayı sevinir, bunu bir müjde kabul eder. Rüyayı sevdiği bir kimseye anlatır, sevmediğine kesinlikle anlatmaz.

    Rüyaların ardındaki sır (7)

    Rüyalarınızı günlük sorunlarınızı çözmek için bir araç olarak kullanabilirsiniz. Gece uyumadan önce, çözmekte zorlandığınız konu ile ilgili kendinize bir soru sorun ve bilinçaltınızın rüyalarınız aracılığı ile sorunuza cevap vermesine izin verin. Yanı başınızda kağıt ve kalemi hazır tutun, böylece uyanır uyanmaz hemen not edebilesiniz.

    Sorular

    1. Son gördüğünüz rüyadan uyanınca ne hissettiniz?

    a) Korktum \ panik oldum
    b) Kafam karıştı \ dikkatim dağıldı
    c) Duygusallaştım \ öfkelendim
    d) Sakinleştim \ esinlendim

    2. Rüyanızda para yada mal gördüğünüzde genelde nasıl görürsünüz?
    a) Fakirsiniz ve borçlarınızı ödeyemiyorsunuz
    b) Biraz para bulmak için ümitsizce çabalıyorsunuz
    c) Aniden zenginleştiğinizi ya da fakirleştiğinizi
    d) Cüzdanınız dolu ya da zenginliklerle çevrili olarak

    3. Rüyanızda yiyecek gördüğünüzde genelde?
    a) Aç hissedersiniz ama bir şey yemediğinizi görürsünüz
    b) Yiyeceklerle çevrili olursunuz ama ne yiyeceğinize karar veremezsiniz
    c) Sürekli yersiniz ama bir türlü doyduğunuzu görmezsiniz
    d) Doyana kadar yediğinizi görürsünüz

    4. Rüyanızda direksiyonun arkasında iseniz...
    a) Frenleri çalışmayan bir arabanın içindesiniz
    b) Bir yol ayırımına yaklaşıyorsunuz ama ne tarafa gideceğinizi bilmiyorsunuz
    c) Çalışmayan bir hurda arabanın içindesiniz ve öfke ile çalıştırmaya uğraşıyorsunuz
    d) Harika bir spor arabanın içinde mutlu bir şekilde hız yapıyorsunuz

    5. Son zamanlarda ölü bir yakınınız ile ilgili bir rüya gördünüz
    a) Kendinizi huzursuz hissettiniz
    b) Ne hissedeceğinizi bilemediniz
    c) Korkmuş ve rahatsız olmuş hissettiniz
    d) Fiziksel ve duygusal olarak kendinizi iyi hissettiniz

    6. Rüyanızda su gördüğünüzde genelde...
    a) Güçlü bir dalga ile sürüklenip gittiğinizi görürsünüz
    b) Rüyanızda yüzmeyi bilmediğinizi ve su içinde kurtulmak için boğuştuğunuzu görürsünüz
    c) Sakin bir dalga aniden fırtınaya dönüşür ve kurtulmak için savaşırsınız
    d) Su altında rahatlıkla soluk aldığınızı görürsünüz

    7. Rüyanızda kendinizi insanların içinde gördüğünüzde genelde...
    a) İnsanların içinde bulursunuz ama onlar sizi fark etmez
    b) İnsanlarla konuşmak istersiniz ama ağzınızı hareket ettiremezsiniz
    c) İnsanların içindesiniz ve sinirli davranırsınız
    d) Özgür ve sınırsız hissedersiniz

    8. Rüyalarınıza giren hayvanlar genelde nasıldırlar?
    a) Avlanmış ya da öldürülmek üzere
    b) Biçimlerini değiştirebilirler, bir şekilden bir başkasına bürünürler
    c) Vahşi, saldırgan ve kızgın
    d) Oyun oynayan ve dostça yaklaşan

    9. Rüyanızda genelde hangi yapı şeklini görürsünüz
    a-) Kale ya da hapishane
    b-) Boş bir ev ya da bilmediğiniz yabancı bir yer
    c-) Dar, sıkışık, karanlık bir bodrum dairesi
    d-) Eviniz yada eviniz gibi hissettiğiniz bir yer

    10. Rüyanızda uçtuğunuz zaman kendinizi nasıl hissedersiniz?
    a) Genelde yere düşer yada çarparsınız
    b) Yükseklikten korkmuş ve genel olarak rahatsız hissedersiniz
    c) Daha hızlı yada daha yüksekte uçamadığınız için kızgın hissedersiniz
    d) Gökyüzünde özgür bir şekilde uçar kendinizi güçlenmiş hissedersiniz

    Değerlendirme

    a şıkkı çoğunluktaysa
    Değişim ile uğraşıyorsunuz

    Yakın bir tarihte yeni bir yapılanmaya yada yeni bir işe mi başladınız, ya da yeni bir yere mi taşındınız? Rüyalarınız şu aralar yeni bir sürece başlamanın sıkıntılarını yaşadığınıza işaret ediyor. Genelde normal yaşamımızda bir takım değişiklikler olduğunda rüyalarımız ilgili stresi ve verdiğiniz çabayı yansıtırlar. Rüyalar sadece uyarmakla kalmaz aynı zamanda değişimleri gözlemleyebileceğiniz güvenli bir alan oluştururlar. Bilinçaltınız vücudunuzda oluşan her tür değişimden haberdardır. Ayık olduğunuzda sizinle duygular aracılığı ile konuşmaya çalışır ama her zaman bu işe yaramaz. Dolayısıyla sesini size rüyalar aracılığı ile duyurmaya çalışır. Rüyalarınızın anlamını bulmaya çalışın 

    b şıkkı çoğunluktaysa
    Kontrolünüzü yitiriyorsunuz

    Rüyalarınız kontrolünüzü yitirmekte olabileceğinizi, güçsüzleştiğinizi yada huzursuz hissettiğinizi gösteriyor. Belki yakın bir tarihte işinizi kaybettiniz, yada sevdiğiniz bir insanı yitirdiniz. Neden ne olursa olsun şu anda kontrol edemediğiniz yada değiştiremediğiniz problemler arasında gidip gelen bir pin pon topu gibi hissediyorsunuz. Rüyalarınız belki de size uzun zamandır vermekten kaçındığınız o büyük kararı verme zamanınız geldiğini hatırlatmaya çalışıyor ya da şu anda zor bir dönemden geçtiğinizi kabul etmeniz gerektiğini söylüyor. Sonuç olarak biraz sakinleşmeye çalışın ve bu zor dönemin de geçeceğini hatırlamaya çalışın.

    c şıkkı çoğunluktaysa
    Bilinçaltında kızgınsınız

    Günlük hayatta dışarı atamadığınız pek çok kızgınlık ve düşmanlık duygularını biriktirmiş ve bunları rüyalarınız aracılığı ile dışarı atıyor olabilirsiniz. Belki ailenizden birine ya da rahatsızlık duyduğunuz her hangi birisine içinizdeki duyguları açmakta zorluk çekiyor ve bazen çığlık atma noktasına geliyor olabilirsiniz. Sonuç olarak bilinçaltınız bu bilgileri size duyurmaya çalışır, hatta bazen hoşunuza gitmeyen şekillerle. Sizi rahatsız edenin ne olduğunu belirlemek için yakın bir arkadaşınız ile konuşmayı deneyin, egzersiz yapın ya da sadece duygularınızı bir deftere yazın. Bu sıkışıp kalmış duyguların bir kısmını olsun dışarı atmayı başarabilirseniz bir süre sonra rüyalarınızda deniz kenarında güneşlenirken kendinizi görmeye başlayabilirsiniz.

    d şıkkı çoğunluktaysa
    Dünyanın tepesindesiniz

    Rüyalarınız sizin güçlü, kendine güvenen ve kontrollü biri olduğunuzu gösteriyor. Belki yakın bir zamanda çok güzel haberler aldınız ya da iş yerinde patronunuz nihayet sizin yeteneklerinizin farkına vardı ve size beklediğiniz zammı yaptı. Sebebi ne olursa olsun kendinize güveniyorsunuz ve yeni fırsatları değerlendirmek için heyecanlı bir bekleyiş içindesiniz. Sadece unutmayın, yaşamda her şeyi kontrol edemezsiniz. Dolayısıyla zaman zaman enerjiniz azalırsa yada kötü hissederseniz kendinize çok da kötü davranmayın, bunun geçici olduğunu hatırlatın ve her şeyin düzelmesini bekleyin.
    1) Kur'an-ı Kerim
    2) Elmalı Tefsiri
    3) Şamil İslam Ansiklopedisi, Rüya, Ahmet Arpa
    4) Kurtubî, Tefsir, IX, 122-127; Elmalılı, Hak Dini Kuran Dili, IV, 2863-2869; Kuşeyri Sarih Tercümesi, XII, 271
    5) Kütüb-i Sitte
    6) Huzura Doğru, 2, Osman Ünlü, Babıali Kültür Yayıncılığı, Mayıs 2002
    7) Milli Gazete, 18.04.2007