Yeşil Çay ve Çeşitleri
 


Çay "siyah", "oolong", "yeşil" ve "beyaz" olarak dört kategoriye ayrılabilir. Hepsi "Camelia Sinensis" adlı bitkinin yapraklarından elde edilir. Çayları farklı kılan üretim aşamasındaki fermantasyondur. Yeşil çay hiç fermente edilmez. Çayın en tazesi ve vücuda siyah çaydan daha faydalı olanıdır. 

Yeşil çay, anti kanserojendir. Vitamin E, Vitamin C, resveratral... vb. antioksidanlardan daha güçlüdür. Kanser riskini azaltır. Kadınlarda yumurtalık kanserine yakalanma riskini yüzde 60 oranında azaltmaktadır.

Anti enflamatuar hücre yenileyicidir. Dolaşımı düzenler.

Kolestrolü ve yüksek tansiyonu düşürür..

Dünyada üretimi yapılan 3,2 milyon ton çayın, 700 bin tonluk bölümünü yeşil çay oluşturmaktadır. Çin 450 bin ton yeşil çay üretimi ile birinci sırayı alırken onu Japonya Endonezya, Vietnam, Hindistan ve Sri Lanka takip etmektedir. Dünya'da  yeşil çay üretimine doğru bir yönelme bulunmaktadır. Son on yıldaki yeşil çay üretim artışı %2,5 olurken, siyah çayda bu oran %1 olmuştur.

Yeşil çay tüketimi, Japonya, Vietnam ve Çin başta olmak üzere Fas dahil bazı Kuzey Afrika Ülkelerinde gerçekleşmektedir.

Çay tarımı; Türkiye ve Gürcistan dışında, büyük bir kesimde kar yağışının da olmadığı büyük oranda ekvatoral ve ekvatora yakın bölgelerde yapılmaktadır.

Çay bitkisin de bakteriyel ve mantarı hastalıklar ile bitki hastalığına sebebiyet veren 160'a yakın böcek çeşidi bulunmakta mücadele  ve mecburen kimyasal zirai mücadele yapılmaktadır.

Mücadele sonucunda bir miktar ilaç kalıntısı çay yaprağı üzerinde kalmaktadır. Bu durum; siyah ve yeşil çayda insan sağlığına zararlı 70 çeşit pestisid kalıntısını da beraberinde getirmektedir.

Ekolojik şartlar nedeniyle, Türk çaylarının tarımında kimyasal zirai mücadele ilacı kullanılmadığından ülkemizde üretilen siyah ve yeşil çaylarda pestisid kalıntısı bulunmamaktadır. 

Türk çaylarında pestisid kalıntısının bulunmaması, ülkemizi sağlıklı bir yeşil çay üretimi için ideal ülke durumuna getirmektedir.

Japon Yeşil Çayları


Matcha Gyokuro Sencha Bancha
Bebek pudrası gibi toz halindedir.

Japon seremonilerinin vazgeçilmez çayıdır.

Gyokuro'ya benzer yöntemle üretilir ancak kıvırma-kurutma uygulanmaz.

Bir taş dibekte Matcha'ya (toz çay) öğütülür ve çay törenlerinde kullanılır.		 Bu Japonya'da ki en güzel çaydır.

Kendine has aroması ve hafif tatlımsı buruk bir tadı vardır.

Bu çay yetiştirilirken yaklaşık 2 hafta süreyle gölgede altında tutulur.

Tamamiyle gölge koşulları altında yetiştirilmiş, klorofil, kafein ve amino asit kapsamı yüksek, polifenol kapsamı düşük olan çay bitkilerinden elle toplanarak üretilmiştir.
 Günümüzde tüketimi en yaygın olan çaydır.

Sencha çayının bir çok çeşiti bulunmaktadır.

Bazılarında otlaksı bir kokunun hakim olmasının yanısıra, bazılarında çiçek aromasına rastlanmaktadır.

Oksidasyon sitim ile durdurulur.

Çin çaylarının bu tip üretilenlerinin çoğunda üretimden kaynaklanan duman kokusu olup, bunun farklı bir lezzet olduğunu belirtirler.		 Kaba çay, yaprak sapları ve düşük kaliteli çaylardan yapılıp, niteliksiz olmasına karşın günlük kullanımda özellikle kırsal ve dağsal bölgelerde yaygın olarak  içilmektedir.

Halk tarafından evde basit düzeneklerle  el yapımı olarakda üretilmektedir.

Dünya yeşil çay üretiminde pek bilinmemektedir.




Tamaryokucha Kamairicha Genmaicha Awabancha
Stimlendikten sonra bu çay, kıvırma yapan kurutucuda virgüle benzeyen bir şekil alır.

Bu tip çaylar çoğunlukla Kyushu bölgesinde imal edilir.		 Sencha çayından farkı üretim aşamasında yapraklar sıcak su buharı ile değil fırında 200-300 C'lik şok soldurmaya tabi tutulmuş olmalarıdır.  Güzel aromaya sahip Poprice (prinç) ve Genmai (mısır patlağı) eklenmiş olan Bancha'dır. Oksidasyon sonrası kavrulan bir çaydır, Tokushima bölgesinde üretilir.

Ekşimsi karakteristikte bir aromaya sahip olduğundan laktik asitli bir içeceğe benzer.
Çin Yeşil Çayları




Gunpowder
 Chunmee
 Young Hyson Sowmee
Çin yeşil çayları, yaprağın yaşına ve işlenmiş yaprağın stiline ve şekline göre sınıflandırılırlar.

Bunlar: Gunpowder (GP), Imperial, Young Hyson (YH), Hyson, Twankay, Hyson Skin, Chunmee (CH), Sowmee (SW) 

Dust stillerinde üretilirler. 

Bu stil veya şekil kategorilerinin her biri farklı altsınıflar içerirler.  Örneğin Gunpowder toplu iğne başı büyüklüğünden yaprak büyüklüğüne kadar sınıflandırılır ve daha sonra da Extra, birinci, ikinci, üçüncü, dördüncü, beşinci, altıncı, yedinci ve sıradan Gunpowder olmak üzere alt gruba ayrılırlar. 

Pan Dried Üretim: Chun Mee, Gun Powder,  Xihju Longjing, Nangjing Yuhuacha, Biluochin,

Basket Dried Üretim :  Huangshangmaofeng, Liuanguapian, Taipinghoukuiu

Roasted Üretim: Mengdinggablu, Anhuasongzhen, Gaoqiaoyinfeng, Jingtingluxue

Sun Dried Üretim: Square, Puerfangcha, Sichuan, Tuocha,

Steam Fixed: Chinese Sencha, Enshiyolou

Kaynaklar:

1) Çayın Biyokimyası ve İşleme Teknolojisi, Prof.Dr.Burhan Kacar, Çaykur Yayını
2) Green Tea, Bodyofmine,
3) Japanese Tea Culture, Yoichiro Nakamura
4) Adagio Tea
5) Ten Tea
6) The Way Of  Tea
7) Forbes Tea
8) JapanZeleny
9) The Tea Cetre of  Stockholm
10)Different Kinds of Tea in Japan, o-cha.net - 9.pdf