Botanik : Ilex Paraguarensis (A.ST.HIL).

Familya : N.O. Aauifoliaceae

Cins      : Ilex

Yaygın İsimler : Maté, Yerba Maté, Houx Maté, Ilex Maté, Erva Maté, Paraguay Çayı, Paraguay Tea, Paraguay Herb, Brazil Tea, Gón gouha ve South American Holly

Ekoloji : 10^o ve 30^o güney paralelleri arasında Arjantin, Şili, Peru ve Brezilya da yabanıl olarak, Paraguay da kültür altında yetiştirilmektedir.

İklim İstekleri : Subtropikal bir bitkidir. Yüksek sıcaklık derecelerine ve yıllık 1500 mm üzerinde yağışa ihtiyaç vardır. 

Yıllık Üretim : 450.000 km²'lik bir alanda 300.000 ton

Kullanılan Kısımları : Yapraklar

Çay gibi bir içecektir.

Yaygın olarak Maté diye olarak adlandırılır. 

Uyarıcı, yeşil renkli, kafein ve tanen içerir. 

Normal çaydan daha az burktur. 

Başlıca Arjantin, Uruguay, Paraguay ve Güney Brezilyada tüketilmektedir.

Paraguay çayı, Güney Amerika'nın milli içeceğidir.

Avrupalılar tarafından 'Yerlilerin Yeşil altını' olarak adlandırılır. 

Brezilya ve Paraguay'ın ihracatında önemli yer tutar. 

Zengin aroma ve hoş bir lezzete sahiptir. 

Aynı yeşil çaya banzer, yalnız daha iyidir.

Yerba Maté ağacı Sonbaharda meyve verir. Meyveler ağaçta bırakılıp, doğal olarak düşmeleri sağlanır. Toprağa düşen meyveler, çürüyerek gübre olarak toprağa döner.

Botanik ismi Fransız Doğa Bilimci ve Botanikçi Auguste de Saint Hilaire tarafından 1822 yılında verilmiştir.

Uzun ömürlü bir bitki olup 25 seneye kadar gelişmesi devam etmektedir.

Gelişme süreci boyunca her yıl ürün miktarı artmaktadır.

Kültür altına alınmadığı takdirde 15 metrelik bir yüksekliğe ulaşır.

Ürün hasadı Mayıs Ekim ayları arasındadır.

Yıllık 30-40 kilogram çay elde edilebilmektedir.

Kültür altına alınanlar daha iyi dem verir.

Paraguay çayının doğal yetişme ortamı Yağmur Ormanlarıdır.

Bitki tamamen yaprakla kaplandıktan yapraklar toplanır, aynı bitki üründe devamlılığın garanti altına alınabilmesi için en az iki yıl ürün alınmaz.

• Demlik olarak kurutulmuş su kabağı, bölgede yetişen sert kabuklu meyvaların kurutulmuş kabukları, gümüş, cam veya uygun metal kaplar tecih edilir.
  

• Bu kaplar 'mate' olarak adlandırılır.
  

• Demlemeden önce kap ~ 65^oC lik bir suyla çalkalanır.
  

• Yerba mate denilen kurutulmuş çay yaprakları kaba konur.
  

• Çay üzerine kaynar vaziyette olmayan sıcak su dökülür.
  

• Bir iki dakika demlemeye bırakılır.
  

• Çay içimi bombilla denilen çubuklarla olur.
  

• Çubuklar yaprakların ağza girmesine engel olur.
  

• Hazırlanan deme konulmadan önce bombilla 85^oC civarında sıcak su ile çalkalanması gerekmektedir.
  

• Genellikle sade olarak içilmekle beraber, isteğe göre süt, şeker veya limon ile farklı bir lezzet katılarak içilebilinir.