Bu
sayımızdaki
söyleşimiz, çaya gönül verenlerden biri olan, sayın Mevlüt Kinez' le
olacaktır.
Sayın
Kinez, öncelikle Çaykur
dergisi ve şahsım adına söyleşimize katıldığınız için teşekkür ederim.
Çayda,
çay tarımından çay sanayisine kadar her kademede büyük hizmetleriniz
oldu. Bu
konuda yazılı eserleriniz'de vardır. Çay işletmelerinde Genel Müdür
Yardımcılığı, Genel Müdürlük ve Yönetim Kurulu Üyeliği görevlerinde
bulundunuz.
Anılan dönemlerde Özel Kalem Müdürlüğü görevinde bulunuyurdum. Ben,
çalışmalarınızı,
hizmetlerinizi biliyorum ve sizi iyi tanıyorum. Kuruluşta ve yörede de
tanınıyorsunuz, ancak zaman içerisinde her kuruluşta olduğu gibi
kuruluşumuzda'da değişiklikler olmak tadır. Günün şartlarına paralel
olarak
Çaykur'da yenileniyor değişiyor. Bu nedenle genç Çaykur çalışanına ve
okurlarımıza sizi tanıtmakla başlamak istiyorum.
- Sayın Kinez, öz geçmişinizi bize anlatırmısınız?
- Bu fırsatı bana verdiğiniz için, Çaykur Dergisi Yayın Kurulu ve
Çaykur
Yönetimine teşekkür ederim. 1930 Çayeli - Rize doğumluyum.
İlkokulu
burada, ortaokulu Rize ve Zonguldak'ta okudum. O zamanki Zonguldak M.Ç.
Lisesi
1948-49 dö nemi mezunuyum.
Ziraat
Fakültesini 1953 te bitirdikten sonra askerlik
görevimi tamamladım ve 1955 Haziran'ından itibaren Rize Çay Araştırma
Enstitüsün
de çalışmaya başladım. Burada çayın çeşitli meseleleriyle ilgili,
özellikle pek
çok uygulamalı araştırmalarıyla meşgul oldum. 1970 yılı başlarında
Samsun Tarım
Meslek Lisesi öğretmenliğine atandım. 1974 Mayıs ayında da Çay Kurumu
Genel
Müdürlüğü Teknik yardımcılığına getirildim. Bilahare 1978 Şubatından
1979'un
Mart ayına kadar bu kurumun Genel Müdürlüğünde bulundum. Bu tarihte
kendi
isteğimle emekliye ayrılarak aynı kuruluşta bir müddet de Yönetim
Kurulu
Üyeliği yaptım. 1980 yılı başlarında ise bu görevim sona erdi; aynı
yılın
Mayısından beri de İstanbul'da oturmaktayım. İki çocuk ve bir torun
sahibiyim.
Çay yetiştiriciliği ve teknolojisi ile ilgili telif ve tercüme basılmış
kitap,
bröşür ve makalelerim vardı.
1968 Yılı Ağustos ayı içerisinde Çay Tarım ve Sanayii ile ilgili
İran'da
tertiplenen bir seminere iştirak etmiştim. Ayrıca, yurt içinde de
çeşitli
toplantı, kurs ve seminerlere katıldım.
- Sayın
Kinez,
Deneyimlerinizden yola çıkarak çayın, çaycılığımızın geçmişi, bugünkü
durumu
ve geleceği hakkın da bir değerlendirme yaparmısın?ız
-
Çaycılığımızın geçmişi deyince hemen akla kuruluş yılları gelir. 1939
ve
sonrası, hatta 1960'lara kadar uzayan çetin yıllar Çay tarımının
üreticiye
benimsetilmesi ve öğretilmesi, bir yandan da imalat sanayiinin
kurulması, bütün
bunlar o tarihlerde bu yörede çalışan amir, memur, teknisyen ve
işçilerle,
ileri görüşlü halk aydınlarının el ele, gönül gönüle vererek adeta bir
tarımsal
seferberlik halinde yılmadan, usanmadan gösterdikleri üstün gayretle
meydana gelmiştir.
Bu gün biz o yüce insanları yadediyoruz.
Sayın
Emiralioğlu, çaycılığımızın bugünkü durumu hakkında çok şeyler söylemek
mümkündür. Genel anlamda kısaca söylemek lazımsa, çay tarım ve
sanayisinin
sosyal ve ekonomik bakımdan durumu hiç de iç açıcı değildir.
Bana
göre, çay
tarım ve sanayisinin başlangıçta hedeflenen amacı saptırılmıştır.
Durum böyle
olunca, çay sanayisinde uygulanan bu ekonomik politika yada bu "
Özelleştirilmiş sistem" aynen devam ederse, çaycılığımızın geleceği
hakkında fikir beya nında bulunmak çok güçtür
- Sayın
Kinez, Türk çayı ve sanayiinin geliştirilmesi modernizasyonu,
kalite, verimliliğinin artırılması ve pazarlama konusunda bizlere
herhangi bir
önerileriniz varmı?
- Çay
sanayiimiz, dünya standartla rına uygun olarak
modernize edilmeli. (Bitki ıslahı, dolayısıyla ham madde kalitesinin
iyileştirilmesi, fabrikalarda araç gereç ve metot modernizasyonu ile
mamul
çayın ıslahı yani esasen bitki materyalimizde mevcut kaliteyi ortaya
çıkarmak)
iç ve dış pazar isteklerine göre üretim yapılmalıdır. Kalite nin ıslahı
ve
düzeltilmesi hususunda Çay Kurumu "lider" durumda bulunmalıdır.
- Sayın
Kinez, çay teşkilatının kuruluş yıllarında
Genel Müdür Yardımcılığı, Genel Müdür ve Yönetim Kurulu Üyeliği
görevlerinde
bulundunuz. Çayda acı tatlı bir çok anılarınız vardır. İlginç
olanlardan birini
Çaykur dergisi okurları için anlatırmısınız?
- Sayın
Emiralioğlu, Kururnda çalıştığım·süre
içerisinde gerçekten de pek çok anılarım olmuştur. Esasen bizim
yönetim kurulu
toplantılarımız başlı başına anılarla doludur. Kısaca bir tanesini
anlatayım:
Sadece
Genel
Müdür Yardımcısı olarak iştirak ettiğim böyle bir toplantıda, çeşitli
konular
görüşülüp karara bağlandıktan sonra, Yönetim Kurulu Başkanı, önemli bir
noktada
görev yapan ve oldukça'da başarılı sayılan (Bana göre) bir elaman
hakkında
aleyhte bir takım beyanlarda bulundu; Adı geçen sahsın buradaki
görevinden
alınması gerektiğini vurgulayarak," Gelecek toplantıda bu kişi ile
ilgili
teklifi kurula sunacağını" söyledi. Toplantı sona erdi. Ben o zatı
buldum
ve bir cemile olsun diye, biraz da üzüldüğüm için onu uyarmak
maksadıyla"
Yahu arkadaş, böyle bir takım ifadeler var senin hakkında yönetim
kurulu hiçte
iyi düşünmüyor yakında seni görevden alabilirler haberin olsun" dedim.
İki
gün sonra benim görev den alınma kararnamem çıkıverdi.
- Sayın
Kinez,
söyleşimiz için Çaykur dergisi olarak Çaykur çalışanları adına tekrar
teşekkür
eder sağlıklı ve mutlu günler dilerim.
- Ben
teşekkür eder, söyleşi için Çaykur Genel Müdürlüğüne, Çaykur dergisi
yayın kuruluna, Çaykur çalı şanına, okurlara ve yöreye sevgi ve
saygılar
sunarım
Kaynak:
Çaya Gönül Verenler, Yalçın
Emiralioğlu, Çaykur Dergisi, Sayı:13, 1990
|