Soru ve Cevaplarla Abdest





Abdest Alırken Şüphe Duyarsanız 


Abdest alırken şüphe duyarsanız "Acaba guslüm oldu mu, abdestim oldu mu?" diye içiniz kemirilirse, tekrar tekrar abdest alınız bu vehimdir, şeytandandır deyiniz. Onun şerrinden korunmak için Eûzü okuyunuz, Allah'a sığınınız ve ayetü'l Kürsi'yi okuyunuz. Dikkatlice abdest aldıktan sonra gelen bu vesveseye asla kapılmayınız ve içinizden gelen sese "Abdestim abdesttir. Kör olası şeytan, sen kahrından çatla" diye onunla alay etmek gerekir. (1) 

Abdestsizlik konusunda asla vesveseye itibar etmeyin. Kesin abdestsiz olduğunuzu bilmedikten sonra abdest almanıza gerek olmadığını da bilin. (14)



Abdestli iken ağzın içi kanasa, abdest bozulur mu?


Ağzından kan dışarı çıkmadıkça abdest bozulmaz.



Abdestsiz Kur'an-ı Kerim Taşınır mı?

Yalnız Kur'an-ı Kerim öğrenmek için ergenlik çağına gelmemiş çocuklar abdestsiz Kur'an-ı taşıyabilirler. Büyükler ne öğrenim için ne de başka  bir şey için abdestsiz olarak Kur'an-ı Kerim taşıyabilir ne de ona dokunabilir. Öğrenimin dışında çocuklarda dokunamaz. (17)

Namaz kılmak, Kabe'yi tavaf etmek, tilavet secdesi yapmak, Kur'an dokunmak için abdest dinen gereklidir. Sünni mezheplerin çoğu bunların farz olduğunda görüş birliğinde olup yalnız Hanefiler Kâbeyi tavafta abdesti vacip görürler. Kur'an'a dokunmak için abdestin farz olduğu hükmü Kur'an'da:

"şüphesiz bu, değerli bir Kur'an'dır, Korunmuş bir kitaptır. Ona ancak temizlenenler dokunabilir." (Vakıa 56/77-79)

Sünnette de (18) dayandırılmakla birlikte esasen müslümanların Kur'an'a atfettikleri önemi ve ondan istifadeyi azami ölçüye çıkarma gayretini yansıtan ve bünyesinde  birçok sosyal ve psikolojik gerekçeyi  barındıran kolektif şuur konumundadır. (19)



Avret mahalline dokunmak abdesti bozar mı? 


Kadın veya erkeğin kendi avret mahalline yalnız dokunması abdesti bozmaz. (2)



Baş açmakla abdest bozulur mu?

Bu mesele daha çok namaz kıldığı halde başı açık gezen hanımlar için söz konusudur. Bu durumdaki hanımlar, çalıştıkları için başlarını kapatmaya ya işyerleri mnüsaade etmiyordur, ya kendilerine göre bir mazeret buluyorlardır veya nefsinin ve çevresinin baskısından kurtulamamışlardır.

Hanımın başını açmasıyla hiçbir şekilde abdesti bozulmaz. Çünkü abdesti bozan şeyler arasında hanımın başını açması şeklinde bir madde mevcut değildir. Bu durum gerek kendi evinde olsun, gerekse evin dışına çıktıktan sonra olsun fark etmez.

Bütün bunlarla birlikte namaz kılmak da farz, başın kapatılması da farz. Başı açık gezen, "Nasıl olsa be başımı kapatamıyorum, öyle ise namaz kılmama da gerek yok" gibi bir yanlışlığa girmemelidir.

"Bir şey bütünüyle elde edilemezse, bütünüyle de terk edilmez."  (20)



Başörtüsü üzerine meshetmek caiz mi? 



Başkalarının kadının saçını görme durumu gibi, bir zaruret varsa, kadının da başörtüsü altına rahat su geçirecek derecede ince ise başörtüsü üzerine meshetmek caiz olur. (3)



Çocuk Namazda Kahkaha İle Gülse Abdesti Bozulur mu?



Büluğ çağına ulaşmamış bir çocuğun namaz içinde kahkaha ile gülmesiyl namzı bozulursa da abdesti bozulmaz. Kahkahanın abdesti bozması, ancak erkek ve kadınlık çağına ulaşmış kimselere mahsustur. (23)



Emzirmekle Abdest Bozulur mu?



Bir anne, abdestli iken evladını emzirse abdesti bozulmaz. Zira süt, necis bir mayi olmadığı içn onun çıkması abdesti bozan sebep değildir. (25)



Göz kapaklarındaki çapak abdeste mâni midir?


Çapak, abdeste mânidir. Yıkarken çapakları temizlemek lâzımdır. Su ile temizlemek mümkün değilse, akşamdan çapak ilâcı sürmek lâzımdır.(13)



Hanımlar Çoraplarıyla Abdest Alabilir mi?



Abdestin farzlarından biride ayakları yıkamaktır. Bir zaruretten dolayı kadın çorabıyla abdest alsa caiz olur. Hanefi mezhebinde ayak avret sayılmadığı için yıkanmasında bir sakınca yoktur. Avret sayılmayan kısım, topuk kemiğinden aşağısıdır, böyle bir durumda kasten kadının ayağına bakan kimse günahkar olur.



İğne Yaptırmak Abdesti Bozar mı?


İğne damardan yapılacak olursa enjektöre kan çıkınca bozulur. Zira kan, iğnenin girdiği deliğin ağzından dışarı çıkmış olmaktadır. Adale veya deri altına vurulduğu zaman hiç kan çıkmazsa abdest bozulmaz.  (21)



Kadının başını açmakla abdesti bozulur mu?


Kadın başını açmakla abdesti bozulmaz. (6)



Kadının cinsel organındaki pamuk çıksa abdesti bozulur mu?



Kadının cinsel organı içine veya dışına tıkanan bez veya pamuğun yaş olarak dışarıya çıkması veya çıkarılması abdesti bozar. şöyle ki: bu organın dış kısmına tıkanan pamuğun iç tarafı ıslanmış olunca, abdesti bozulmuş olur. Pamuğun dışına ıslaklığın geçmesi şart değildir. Fakat bu organın iç kısmına tıkanan pamuğun dışarısına kadar yaşlık gelmedikçe, abdest bozulmaz (9)



Kadın erkeğin tenine dokunursa abdesti bozulur mu?


Hanefi Mezhebine göre kadın erkeğin tenine dokunsa abdesti bozulmaz. Bu meselenin kitap ve sünnetten delili şöyledir:

Abdestin ve guslün farzlarını, hangi durumlarda abdest ve gusül alınması gerektiğini bildiren Maide Suresinin 5. ayetinde, "... kadınlara dokunmuşsanız" manasında "Ev lamestümü'n-nisa" ifadesi  geçiyor. buradaki "lems'i (dokunmayı)" şafii mezhebi lügat ve mecaz manasında kullanıyor. Bu kelimenin lugat manası, elle dokunmak, yoklamak, tenlerin birbirine değmesi" şeklindedir. Hanefi mezhebi ise, "lems'i" cinsel ilişki manasında tefsir ediyor, bu durum da abdesti deği, guslü  gerektiriyor.

Hanefi mezhebi, dokunmakla abdestin bozulmamasına Hz.Aişe Validemizin (r.a.) rivayet ettiği şu hadisleri delil olarak getiriyor:

  • "Resulullah (a.s.m.) hanımlarından birisini öper, sonra da abdest almadan namaza dururdu"
  • "Önünde cenaze gibi boylu boyuna uzanmış yatmış halde Resulullah (a.s.m.) namaz kılardı. Vitir namazını kılmak istediği zaman da ayağıyla bna dokunurdu."
  • "Bir gece Resulullah (a.s.m.) yatağında bulamadım. aramaya çıktım, mescitte gördüm. Namaz kılıyordu. secdede ayaklarını dikmiş haldeydi. Ayaklarının altına elimle dokundum." (20)



Kireç ile teyemmüm yapmak caiz olur mu?



Evet, kireç ve alçı ile teyemmüm yapılabilir. Zira bunlar yer cinsindendir.  (24)



Kumar kağıtlarını ele almak abdesti bozar mı?



Abdesti bozmasa da ahlakı bozar. (27)



Pamuk kullanmak ve abdest


Önce pamuk kullanmak normal bir durum değildir, fıtrata aykırıdır; gerek yoksa kullanılmaması iyidir. Akıntı, abdest tutulamayacak düzeyde olursa, pamuk kullanmak müstehap olur. Dezenfekte edilmiş hidrofil pamuğun sağlıga zararlı olacağını sanmıyorum. Yine de bir tabibe sormak gerekir. Zararlı olacağı bir mütehassıs doktor söylerse, artık iki durum söz konusu olur:

1. Akıntı zaman zaman gelmekle beraber her namaz vakti bir namaz kılacak kadar gelmediği oluyorsa, bu gelmediği zamanlarda abdest alıp namazları kılmak gerekir.

2. Bir namaz vakti o vaktin namazını kılacak kadar bir zaman bulamayacak şekilde geliyorsa, ondan sonra da her namaz vaktinde en az bir defa görülüyorsa, kişi özür sahibi demektir, her vakitte alacağı bir abdestle diledigi kadar namaz kılabilir: Ancak pamuk ya da tampon (kürsüf) zarar vermiyor ve akıntı onunla kesilebiliyorsa kişi özür sahibi olmaz. Akıntı pamuğun dışına çıkmadıkça da abdesti bozulmaz. (16)



Peruk ve  üzerine mesh yapmak caiz mi?


Kullanılan malzeme ne olursa olsun saçtan veya görünüş olarak saça bezeyen bir maddeden peruk takılmasının Hz.Peygamber tarafından hoş karşılanmadığı, ancak saçı dökülen kimsenin tedavi ile bunu önlemesinin ve saç bitmesinin sağlaması caiz olduğu söylenebilinir.

Bu saçlar asil saç olmayıp bunlar üzerine mesh eden kendi saçına mesh etmediği  gibi bu abdest caiz değildir. (22)



Sevişmek abdesti bozar mı?


Erkeğin hanımı ile aşırı derece oynaşması da abdesti bozar. Kendilerinden bir sıvı çıksın veya çıkmasın hüküm aynıdır. Fakat, bazı alimlere göre mezi gibi bir yaşlık çıkmadıkça abdest bozulmuş olmaz.  (11)



Sıcak su İle abdest almakta bir beis var mı?



Güneşte ısınmış su ile abdest almakta tenzihi bir kerahet varsa da ocakta ısınmış su ile abdest almakta bir mahsur yoktur. (26)



Tuvalette abdest almakta bir mahzur var mıdır?



Başka bir yerde abdest almak imkanı bulunmadığı zaman helada da abdest alınabilinir.Ancak, buralar temiz olmadığı için dualar okunmaz. (12)



Yellenme mazereti bulunan özürlü sayılır mı?



Kendini tutamayacak şekilde yel çıkması bir özürdür. Bir illetin özür sayılabilmesi için bir müddet vardır. şüyle ki, bir özür, önce abdest alınıp namaz kılınacak kadar bir zaman kesilmememk üzere tam bir namaz vakti devam etmelidir. Sonra da her namaz vaktinde hiç olmazsa b,r kez daha o illet meydana çıkıp durmalıdırki, bu illet sahibi özürlü sayılsın. Özürlü bir kimse o vakit için aldığı abdest iledilediği kadar farz ve nafile namaz kılabilir.  (28)


Uyku ne zaman abdesti bozar?


Uyku abdesti bozan bir şey değildir. Ancak uyuyan bir kimse, uyku halinde kontrol dışında gevşer ve hava kaçırması ihtimali olur. Bu ihtimal dikkate alınarak, makadı açıkta olarak uyuyan kimsenin abdestinin bozulacağına; makadının üzerinde oturarak uyuyan kimsenin abdestine zarar zara gelmeyeceğine hükmedilmiştir. (29)


Kaynaklar

Fetvalar Günümüz Meselelerine Açıklamalı Cevaplar, Mehmed Emre (1, 8, 12, 21, 23, 25, 26, 27, 29)
Kaynaklarıyla Büyük Kadın İlmihali, Rauf PEHLİVAN (2, 3, 4, 8, 10, 17, 22)
Bir Bilene Soralım, Mehmet Ali Demirbaş, İhlas Yayınları (5, 6, 7, 13)
Büyük İslam İlmihali, Ömer Nasuhi Bilmen (9, 11, 28, )
Sorular Cevaplar, Prof.Dr. Faruk Beşer  (14)
Mekasıdu't Talibiyn, M.Raif Efendi, Osmanlı Yayınevi, (15)
İslam Fıkhı Ansiklopedisi  (16)
İlmihal, İman ve İbadetler, Türkiye Diyanet Vakfı, İslam Araştırmaları Merkezi (19)
Aileye Özel Fetvalar, Mehmed Paksu  (20)
Beyhaki, Sünen, 1, 87-88  (18)
Nimetül İslam (24)